Review: 1917 geeft een rauw, bruut en meeslepende blik op de gruwelen van oorlog door de ogen van jonge soldaten

Het is begin januari 2020 en we hebben nu al een kandidaat en een flinke kanshebber op de titel: film van het jaar. 1917 is het nieuwe memorabele spektakelstuk van regisseur Sam Mendes (American Beauty, Skyfall) en raakt op elk vlak de juiste snaar. Het type film dat je voor de rest van de week/maand/jaar in je hoofd blijft afspelen. Een verhaal over moed, pijn, verlies, menselijkheid en de gruwelen van oorlog. Wij bekeken ‘m alvast voor je.

Je wordt vanaf het eerste shot meegezogen in het verhaal. De gehele film is dan ook opgenomen in één shot. Er is geen rust, geen pauze, je hebt eigenlijk niet eens tijd om met je ogen te knipperen. Er ligt dreiging in elke hoek, in elk gebouw en achter elke boom en heuvel. Je bent de komende twee uur lang in de ban van een ‘onmogelijke’ missie en volgt twee jonge soldaten alsof je naast ze door het niemandsland loopt. Unie-generaal William Tecumseh Sherman zei ooit: “War is hell” en daar is geen woord van gelogen.

De Saving Private Ryan van deze generatie

De jonge generatie heeft met 1917 hun eigen Saving Private Ryan gevonden. We zijn in de afgelopen jaren natuurlijk al getrakteerd op een aantal prachtige historische oorlogsfilms. Denk dan aan Dunkirk, Hacksaw Ridge en kortgeleden nog Midway. Dit waren stuk voor stuk al sterke oorlogsfilms, maar deze mistte toch een bepaald gevoel dat Steven Spielberg wel wist over te brengen met zijn klassieker Saving Private Ryan uit 1998. De nieuwste toevoeging aan het rijtje epische oorlogsfilms is 1917. Deze overtreft de eerste genoemde titels en misschien zelfs wel de geliefde klassieker Saving Private Ryan. Ja mannen, zo goed is deze film.

Nou houden we er niet heel erg van om films met elkaar te vergelijken, omdat er natuurlijk altijd wel verschil is tussen de twee films in kwestie. Toch kunnen we er niet omheen dat 1917 en Saving Private Ryan hetzelfde gevoel opwekken. Natuurlijk speelt 1917 zich af in de Eerste Wereldoorlog en Saving Private Ryan in de Tweede Wereldoorlog. Twee oorlogen die totaal verschillend zijn en dat maakt 1917 dan ook geen goed aftreksel, maar een meeslepende originele film met zelfs een ‘betere’ en meer reële missie dan Saving Private Ryan.

De missie

De film opent met een rustig shot dat aanvoelt als een zonsopkomst. Je ziet twee jonge soldaten uitrusten op een open veldje tegen een boom. Ze worden wakker gemaakt en moeten zo snel mogelijk meekomen. Generaal Erinmore (Colin Firth, The King’s Speech) is present en heeft een missie voor de twee jonge lance corporals Schofield (George MacKay, Captain Fantastic) en Blake (Dean-Charles Chapman, Game of Thrones). De Duitsers hebben zich teruggetrokken en de Britten plannen daarom een aanval om de teruggetrokken Duitsers op te jagen. Uit nieuw verkregen informatie blijkt het echter dat de Britten in een val zullen lopen. Mocht de aanval doorgaan dan verliezen ze 1600 man, waaronder de broer van Blake.

De missie is simpel. Infiltreer door het eerder door Duitsers bezette gebied en bezorg deze boodschap aan het Britste legioen dat zich klaar maakt voor de aanval, een paar kilometer verderop. Dit klink makkelijker dan het is. De twee moeten een gevaarlijk pad van niemandsland, loopgraven en vernielde dorpen bewandelen, waarvan nog steeds niet 100 procent duidelijk is, of het echt verlaten is door de Duitsers. Een gevaarlijke route vol boobytraps, verassingen, horror en angst is het gevolg. De hoop om de levens van 1600 man te redden liggen nu in de handen van twee jonge soldaten.

Hold your breath

Hoe lang kan jij je adem inhouden? Tijdens het kijken van 1917 houd je je adem eigenlijk twee uur lang in. Dit heeft alles te maken met de unieke manier waarop de film is geschoten. Sam Mendes en zijn cameraman Roger Deakins (Skyfall) hebben de film namelijk opgenomen in één shot. Hierdoor heb je geen cuts, edits of pauzes. De film gaat in één stuk door. Dit maakt 1917 een technologisch hoogstandje in het maken van cinema. Dit is wat men noemt cinema. Zo hoort het te zijn. Je moet op het randje van je stoel zitten, voelt je hartslag veranderen en durft voor geen seconde weg te kijken. Het voelt alsof je onderdeel bent van de ‘onmogelijke’ missie en het is net alsof jezelf naast de mannen loopt.

Wij durven nu al wel het statement te maken dat Roger door zijn magnifieke camerawerk, dik en dik in aanmerking komt voor de Oscar: Best Achievement in Cinematography. Een Oscar die hij in 2018 ook al in ontvangst mocht nemen voor zijn werk in Blade Runner 2049.

Horror vs menselijkheid

De film geeft een ontzettend reëel beeld van een dag in het leven van een jonge soldaat in de ‘loopgravenoorlog’. Je voelt de angst, paranoïde en pijn van de mannen. Bereid jezelf voor om de horror en gruwelen van oorlog van dichtbij te bewonderen. We hebben het over rottende lichamen in loopgraven, ratten, ernstige verwondingen, onmenselijke omstandigheden en de haat van de mensheid. Dichterbij dan dit kom je niet.

Naast het feit dat de film een indrukwekkend beeld schetst van de schokkende gruwelen van oorlog, laat de film ook een hoopgevende menselijkheid zien. Buiten alle verschrikkelijke beelden en gebeurtenissen om zie je ook hoop, kracht, vriendelijkheid, liefde, broederschap en empathie. Ze hebben de juiste balans gevonden tussen deze onderwerpen. Er is één hartverscheurende scéne van een zingende soldaat. De teksten en klanken die uit zijn mond komen, gaan écht door merg en been.

Muziek maakt of breekt een film

Thomas ‘fucking’ Newman (The Shawshank Redemption) is de naam van de componist. Mocht je nu nog steeds twijfelen of je de film in de bioscoop moet bewonderen, luister dan goed. Deze legendarische componist zorgt ervoor dat deze film nooit meer vergeten zal worden. De adembenemende muziekscore die hij heeft gemaakt voor deze film vertelt het complete verhaal doormiddel van klanken. Muziek is van zo’n groot belang, dat dit een film kan maken of breken. Zelden hebben wij zo’n bijzondere muziekscore gehoord in een film. Dit moet je dan ook in zijn volle glorie in Dolby Atmos-cinema meemaken.

Thomas Newman is in zijn carrière als filmcomponist al 14 keer genomineerd geweest voor een Oscar. Hij is de man achter een aantal van de meest bekende filmscores uit de filmgeschiedenis. Wat ons betreft is het dan ook tijd dat deze man dat gouden beeldje in zijn handen gedrukt krijgt. De film sleepte tijdens de 77e Golden Globes-uitreiking al twee prijzen binnen. Beste film (drama) en beste regisseur (Sam Mendes). Wij verwachten dan ook dat 1917 bekroond gaat worden met meerdere Oscars. Dit is één van de absolute must-see films van het jaar. 1917 is een hard, meeslepend en een indrukwekkende technische prestatie die de ‘loopgravenoorlog’ van de Eerste Wereldoorlog vastlegt met rauwe en verbijsterende emotie!

De film is vanaf nu te zien in de bioscoop.

1917 in ‘t kort

Wat: Een epische oorlogsfilm over de ‘loopgravenoorlog’ van de Eerste Wereldoorlog. Twee jonge soldaten krijgen een ‘onmogelijke’ missie om 1600 man te redden van een zekere dood. De beste oorlogsfilm sinds Saving Private Ryan (misschien zelfs wel beter).
Wie: George MacKay (Moedigste soldaat, held en broeder), Dean-Charles Chapman (Het broertje), Colin Firth (De grote baas), Benedict Cumberbatch (De aanvalsleider).
Hoeveel sterren: ✭ ✭ ✭ ✭ ✭
Saai feitje: De film is opgenomen en gemaakt als één lang shot, dat zich in real-time afspeelt. Je beleeft het avontuur als de soldaat zelf.
Saai feitje II: De film is geïnspireerd door de ervaringen van de grootvader van Sam Mendes in WOI: “De autobiografie van Alfred H. Mendes 1897-1991”.

Trailer:

Tekst: Stan op de Weegh