Stel je voor: je cruiset al 7 miljard jaar non-stop door het heelal, zonder pitstop, zonder afslag, en je komt ineens een zonnestelsel tegen waar net een stel apen leren autorijden. Dat is ongeveer wat er nu gebeurt met komeet 3I/ATLAS, een interstellaire bezoeker die hou je vast, waarschijnlijk ouder is dan ons hele zonnestelsel. Ja, dit ding zag de oerknal nog net niet live gebeuren.
Astronomen van de University of Oxford zagen op 1 juli deze
kosmische veteraan binnenkomen. Hij raast met 58 kilometer per seconde door onze ruimtebuurt, dat is bijna 210.000 km/u voor de snelheidsjunkies onder ons en komt niet uit onze buurt. 3I/ATLAS is namelijk het derde object ooit dat van buiten ons zonnestelsel komt en door mensen is waargenomen. Eerder kwamen 1I/'Oumuamua (die rare sigaarvormige rakker uit 2017) en 2I/Borisov (2019) al op bezoek, maar ATLAS is groter, kouder én veel ouder.
7 miljard jaar oud ijsblok
Volgens de Britse sterrenkijkers is deze komeet opgebouwd uit een mix van ijs, bevroren gassen en andere space-goodies die ergens 7 miljard jaar geleden zijn ontstaan. Dat is ongeveer 2,5 miljard jaar ouder dan ons eigen zonnestelsel. Ter vergelijking: onze zon was nog niet eens een fonkelende stip toen deze unit al door de Melkweg zweefde.
Matthew Hopkins, hoofdonderzoeker aan Oxford, legt uit dat de meeste kometen, zoals de bekende van Halley in ons zonnestelsel zijn gevormd en dus maximaal 4,5 miljard jaar oud zijn. "Maar een komeet van buitenaf? Die komt uit een tijd dat sterren nog in de aanbieding waren", zegt hij (vrij vertaald natuurlijk, wij geven er graag wat flair aan).
Geen impact, wel spektakel
Voordat je panikeert: nee, deze komeet knalt niet op aarde in. 3I/ATLAS houdt een nette 490 miljoen kilometer afstand en hangt momenteel ergens in de buurt van Jupiter rond. Maar als hij dichter bij de zon komt, wordt het feest: dan begint hij te smelten, en krijgt hij de klassieke komeetstaart, die schitterende pluim van damp en kosmisch stof die je met een telescoop (of een goede camera) kunt bewonderen.
Dus: we hebben hier te maken met het oudste ding dat je ooit zult zien (behalve misschien je opa in een leren motorjack). En hij scheurt stijlvol langs ons zonnestelsel alsof het niks is. Ouder dan de aarde, sneller dan een straaljager, en cooler dan een bevroren whiskeyglas. Space, man. Wat een plek.