Welke bril zet je op? Het WK voor clubs, verguisd in Europa, gevierd in Zuid-Amerika

Veel hangt af van het perspectief. Wie met de Europese bril naar het toernooi kijkt, ziet lege stoeltjes in een Amerikaans stadion bij de openingswedstrijd tussen Al-Ahly en Inter Miami, en hoort verhalen over goedkope tickets die amper aan de man te brengen waren. Genoeg redenen voor gelach aan deze kant van de oceaan. Maar die lach verdwijnt bij het besef dat er toch 60.000 toeschouwers op de tribune zaten. Niet slecht voor een debuut editie. De kritiek dat kaarten onder de kostprijs werden verkocht, zegt ook vooral iets over onze neiging om het evenement af te branden, nog voordat het goed en wel begonnen is.

In Europa worden we ongeduldig. Na drie wedstrijden werd het toernooi al 'teleurstellend' genoemd. Alsof elke openingsronde meteen spektakel moet bieden. Denk eens terug aan het afgelopen WK in Qatar. De openingswedstrijd tussen Qatar en Ecuador was lauw, Engeland rolde Iran op, en pas halverwege het toernooi begon het te leven. Dat eindigde met een van de mooiste finales ooit, tussen Frankrijk en Argentinië. Een trage start zegt dus lang niet alles.

Voor Zuid-Amerikaanse fans is dit in tegenstelling tot onze Europeanen, juist een en al spektakel. Clubs als Boca Juniors, Palmeiras, Flamengo en River Plate komen niet alleen om mee te doen, ze willen geschiedenis schrijven. Supporters hebben hun spaargeld aangesproken om erbij te kunnen zijn, sommigen reizen duizenden kilometers. Voor hen staat er iets op het spel wat in Europa nauwelijks nog tot de verbeelding spreekt: de titel wereldkampioen.

Dat verschil in beleving komt ook doordat Zuid-Amerikaanse clubs deze kans zelden krijgen. De Champions League domineert, Europa bepaalt de voetbal orde, en de rest kijkt toe. Maar op het WK voor clubs kan een Braziliaanse of Argentijnse club het opnemen tegen grootmachten als Real Madrid of Manchester City. Dat gebeurt zelden, en dus telt het extra zwaar.

Critici halen graag de 10-0 van Bayern München tegen Auckland City aan als bewijs dat het niveauverschil te groot is. Maar dat soort uitslagen zijn geen exclusief fenomeen. Liverpool won ooit met 9-0 van Bournemouth, Manchester United deed hetzelfde met Southampton. Grote uitslagen horen bij het voetbal. Ze maken een toernooi niet per definitie overbodig.

En ja, dit is de eerste keer dat het toernooi in deze vorm wordt gespeeld. Dat betekent ook: kinderziektes, groeipijn, experiment. Wie dat niet begrijpt, vergeet dat ook het WK voor landenteams ooit klein begon. Ook Italië-Brazilië in 1982, een van de mooiste wedstrijden ooit, had op de dag zelf nog gewoon kaarten beschikbaar. Vandaag de dag zijn dat soort affiches binnen minuten uitverkocht.

De kritiek in Europa is vaak vermengd met arrogantie. De gedachte dat alleen onze competities ertoe doen, getuigt van kortzichtigheid. Een Zuid-Amerikaanse journalist vatte het treffend samen: jullie in Europa begrijpen gewoon niet dat de voetbalwereld groter is dan de vijf grote competities. En gelijk heeft hij. In plaats van te klagen over een vol speelschema, zouden we ook kunnen dromen van wat dit toernooi zou kunnen worden. Een echt mondiaal kampioenschap, waar elk continent een serieuze kans maakt. Maar goed, daar tegenover staat wel dat alle spelers ook kapot zijn en op vakantie willen, dus het hoogste niveau zal niet aangetikt worden.

Voormalig Braziliaans international Kakà zei het mooi: dit wordt een ongelooflijk toernooi, want de beste teams ter wereld zijn op één plek. Natuurlijk zijn er nog verbeterpunten, en natuurlijk doet niet iedereen mee. Maar dat gold ook voor eerdere WK’s. Natuurlijk is het vanuit financieel oogpunt voor de FIFA, maar wie weet worden de latere wedstrijden opeens een spektakel. En vergeet niet, volgend jaar wordt het WK voor landen ook daar gehouden, dus een impressie van de sfeer hebben we alvast.