Jeff Skiles, de ongekroonde koning die met Sully op de Hudson landde

Het scenario is rijp voor een aflevering van Air Crash Investigation. Vliegvelden lijken wel een fata morgana - zo dichtbij, maar toch zo ver weg. Het vliegtuig is omringt door de vele luchthavens, maar allemaal zijn ze te ver weg. Slechts één keer eerder wist een vliegveld zonder motoren veilig te landen, dat lukte toen nog net op Heathrow. Hier is de situatie een beetje anders: New York ziet er vanaf het vliegtuig uit als een afbeelding van Google Maps. Vanachter de ramen hebben sommige Yankees een akelige dèja vu. Ergens veilig landen? Vergeet het maar, met je A320 die gedegradeerd is tot zweefvliegtuig.

Het is een doodnormale januarimiddag. LaGuardia Airport in New York, het op twee na grootste commerciële vliegveld van New York, ligt er weer prachtig bij. Sully en Jeff schudden elkaar de hand al ze elkaar begroeten. Het zit gelijk wel snor (haha) tussen de twee. Onlangs waren er bij US Airways nog veel mensen ontslagen. Het gebrek aan mankracht brengt Jeff Skiles in de stoel van de copiloot, terwijl Sully de rol van gezagvoerder op zich neemt. Jeff heeft eigenlijk meer vlieguren op zijn naam staan dan Sully, maar het is voor hem de tweede keer dat hij in een Airbus A320 plaatsneemt. Voor het vertrek worden de checklisten doorgesproken en krijgt het toestel toestemming om te landen. Zodra de bemanning om 15:26 opstijgt van startbaan 04 weet nog niemand dat ze zes minuten later zwemles krijgen.

Het vliegtuig heeft net Queens achter zich gelaten en vliegt intussen een kleine 3000ft boven the Bronx . In de cockpit vergaapt Sully zich met een brede glimlach: "Wat een uitzicht over de Hudson vandaag." Het is één minuut na het opstijgen: 15 uur 27. Een stel Canadese ganzen geniet net als Sully van het prachtige uitzicht. De niet zo snuggere diersoort ziet alleen één ding over het hoofd. "Vogels," merkt Sully op. Met een paar doffe klappen komen de vogels tegen het vliegtuig aan. Jeff ziet ze nog vanuit zijn ooghoeken. De vogels vliegen op een hoogte waar vaker botsingen tussen mens en dier voorkomen, soms ook met nare gevolgen. Toch is er niet veel aan te doen. Bij een grote zwerm blijven vliegtuigen nog wel eens aan de grond, maar met kleinere groepen vliegend buffet kan de verkeersleiding weinig. Nu dus ook.

De ganzenfilet eindigt op de vleugels, de staart en de neus van het toestel. Het toestel vult zich met de geur van gebraden gans. Het is alleen zorgwekkender als je dat in een vliegtuig ruikt dan in een driesterrenrestaurant. Jaarlijks worden er testen gedaan met vogels (onderverdeeld in gewicht) en motoren. Het maximale gewicht dat gebruikt wordt voor een grote vogel is acht pond. Balen is dat de typische Canadese gans met z'n twaalf pond (zo'n 6 kilo) dus iets zwaarder en groter is dan dat. Het resultaat: beide motoren vallen uit. Een kerosine geur vult de cabine. In de cockpit klinken verschillende meldingen. De motoren worden getest, maar blijven uit. "Mijn vliegtuig," zegt Sully. "Jouw vliegtuig," bevestigt Jeff.

Jaren na de bekende vlucht houdt Jeff Skiles een lezing over het belang van samenwerken. Hij zegt: "Je wordt alleen beoordeeld op dat moment dat het fout gaat, dus je moet ervoor zorgen dat je weet wat je doet." De situatie in 2009 is een voorbeeld waar hij heel veel uit kan halen. "Pak het QRH (Quick Reference Handbook)," zegt Sully op het bewuste moment tegen Jeff. De copiloot heeft recent nog het boek gelezen ter voorbereiding op vliegen in de A320. Binnen no time heeft hij de checklist voor zich. Tussen de 'mayday' naar de dichtstbijzijnde toren door werkt hij het lijstje af.

Sully vloog in zijn jonge jaren bij de Amerikaanse luchtmacht. Hij was een piloot voor het piloot zijn, niet per se voor de zak duiten die hij kreeg. Eén van de toestellen die hij vloog was de F-4 Phantom. Het toestel is een schoolvoorbeeld van een toestel dat zonder aandrijving als een baksteen uit de lucht viel. De jonge Sully had altijd al een grote interesse voor het aerodynamische aspect van vliegen, iets wat hij op latere leeftijd altijd behouden heeft. De kennis is genoeg om het vliegtuig zo lang mogelijk in de lucht te houden. Toch is LaGuardia te ver. Het vliegtuig gaat de omkeer niet halen naar het vliegtuig. Andere opties worden nog bekeken, zoals Teterboro in New Jersey aan de andere zijde van de Hudson. Het vliegtuig is nog 7 mijl weg. Het toestel verliest steeds meer hoogte.

Ondanks de coole hoofden van Tom Hanks en Aaron Eckhart in Eastwood's Sully , zijn de uitdrukkingen van de echte hoofdpersonen iets minder fotogeniek. Toch houden ze beide, als ervaren rotten in het vak, het hoofd cool. De checklist is afgewerkt. De opties zijn bekeken. "Dit is de gezagvoerder, brace for impact ," roept Sully om 15:29:11 in de cabine. Enkele seconden later volgen de bekende woorden in de cockpit: " We're gonna be in the Hudson." Jeff zit nu op dezelfde pagina als zijn gezagvoerder. Terwijl Sully het vliegtuig bijstuurt richting de bekende rivier probeert Jeff nog of de motoren het doen. Ze geven geen kik. Het koude water van de Hudson komt steeds dichterbij. Jeff leest de hoogte, snelheid en andere meldingen zoals de flaps uit. De EGPWS in het vliegtuig herhaalt 'pull up' als een CD die blijft haperen. De spanning is om te snijden. "We gaan bracen," zegt Sully om 15:30:38. De beide piloten houden één arm op het dashboard en één hand vrij voor het nodige last-minute sturen. Dan verandert het uitzicht even in dat van een onderzeeër.

Het vliegtuig dobbert in de Hudson. Beide vleugels zitten er nog aan. Geen één van de 155 souls aan boord is overleden aan de natte noodlanding. De gebeurtenis zet Sully en Jeff in één keer in de lijst met nationale helden. Zo noemt iemand Jeff een piloot op dezelfde hoogte als de bemanning van de Apollovluchten. Daar is de man de nuchterheid zelf onder: "Ik heb de gelegenheid gehad om meerdere van hen te ontmoeten, maar we zijn niet van dezelfde klasse. Zij vlogen tenslotte naar de maan, terwijl wij slechts in New York bleven." De grootste held van alles is de ervaring die het gehele team van vlucht 1549 had. Donna Dent, Doreen Welsh, en Sheila Dail, de stewardessen aan boord, weten de cabine rustig te begeleiden naar de uitgang van het vliegtuig. Zelfs met een gebroken been. Eén van de stewardessen kreeg van pure stress bijna een blackout. Toen ze iemand hoorde schreeuwen: "Brace for impact, iedereen in de juiste houding," wist ze bijna niet dat zij het was. Ze reageerde puur op adrenaline en instinct. De leden van de crew waren de laatste mensen die het vliegtuig verlieten.

Tja, wat had er eigenlijk niet mis kunnen gaan? Een waterlanding was in dit opzicht de meest praktische locatie in een dichtbevolkt gebied, maar met de diverse bruggen en boten is het natuurlijk niet geheel veilig. Daarnaast is water met zo'n snelheid ongeveer net zo meegevend als een stuk beton. De vleugels hielden het vliegtuig in evenwicht, maar hadden met een dosis extra pech kunnen afknappen. Niet alleen hadden de passagiers dan geen plek om relatief droog te wachten op hulp, de kans was er dan ook geweest dat het toestel kapseisde. Ook rook het toestel sterk naar kerosine vanwege een lek. Dat alles zo goed gegaan was zoals het ging, was eigenlijk een one in a million chanc e , zoals de Amerikanen dan zouden zeggen.

De crew bleef een tijdje buiten schot na het voorval. De piloten Sully en Jeff verbleven in een hotel vlak bij LaGuardia om tot rust te komen. Later gaf het duo meerdere interviews. Dat ging altijd op een enorm bescheiden manier. Op de vraag of Sully nog had gebeden, antwoordde hij: "Ik ging er vanuit dat mensen in de cabine wel genoeg zouden bidden voor ons." Er is zelfs liefde in de lucht (en de Hudson) ontstaan! Een koppel, uit stoel 20A en 17D, heeft elkaar leren kennen tijdens hun zwempartij in de Hudson. Daarnaast is de houding tegenover vogels en luchtvaart veranderd sinds het incident. Zo moest Airbus hun motoren aanpassen. En onze Jeff? Op de vraag wat hij anders zou hebben gedaan in de situatie, antwoordde hij met een knipoog: "Ik had er voor gekozen om in Juli te vliegen."

Oh, en om nog even terug te komen op de Clint Eastwood film: die is best betrouwbaar als je meer wil weten over dit voorval. Sully en Jeff hebben namelijk de kans gekregen om het script zo realistisch mogelijk te maken. Een light Hollywoodsausje, dus!

Tekst: Gilles Tijmes