De discussie laait opnieuw op: vanaf wanneer is een telefoon eigenlijk verantwoord?

Je kent het misschien nog van je ouders: "Niet te lang naar je scherm kijken, anders krijg je vierkante ogen!" Maar inmiddels zijn het niet alleen ouders die zich zorgen maken. Ook artsen trekken aan de bel. Het is als ouder natuurlijk makkelijk om je kind een telefoon in de hand te drukken, dan is het tenminste even stil. Maar of dat ook goed is voor de ontwikkeling, is een andere vraag. Volgens artsen heeft het overmatig telefoongebruik een negatieve invloed op de mentale en fysieke gezondheid van kinderen.

Het ouderinitiatief Smartphonevrij Opgroeien pleit al langer voor een leeftijdsgrens. Zij roepen artsen op om hun brandbrief te ondertekenen. “Gezien het intensieve smartphone- en sociale mediagebruik onder jongeren, de aantoonbare fysieke gezondheidseffecten, de signalen van mentale schade en het gebrek aan garantie op een veilige digitale omgeving, is het tijd om het maatschappelijke uitgangspunt te herzien,” stellen zij.

Het onderwerp ligt al jaren op tafel: moeten we kinderen vrijlaten in hun telefoongebruik of juist streng reguleren? Veel middelbare scholen hebben inmiddels een standpunt ingenomen. Sinds september geldt op de meeste scholen een zogeheten mobieltjesverbod. Het betekent niet dat er één harde regel is scholen mogen zelf bepalen hoe ze ermee omgaan. Helemaal inleveren bij binnenkomst, in een kluisje, of gewoon uit in de klas en aan in de pauze: het mag allemaal, zolang het gebruik maar wordt beperkt.

En het blijkt ook echt effect te hebben. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat de cijfers omhooggaan en dat leerlingen beter presteren als telefoons uit de klas worden geweerd. Minder afleiding, meer focus. Klinkt logisch, toch?

Aan de andere kant van de wereld pakken ze het nog serieuzer aan. In Australië geldt inmiddels een verbod op sociale media voor kinderen onder de 16 jaar. Het is het eerste land ter wereld waar de overheid platforms verplicht om leeftijdsgrenzen te hanteren én te controleren. Bedrijven zoals Facebook, Instagram, TikTok, X en Snapchat moeten actief voorkomen dat jongeren onder de leeftijdsgrens toegang krijgen. Doen ze dat niet? Dan riskeren ze forse boetes.

Het blijft een lastig vraagstuk. Moeten we kinderen volledig vrijlaten, of juist strak controleren? Gaan wij Australië volgen in dit soort maatregelen? De toekomst zal het uitwijzen. Eén ding is zeker: artsen en onderzoekers laten zich steeds nadrukkelijker horen