In het digitale tijdperk kan een meme een eigen leven gaan leiden, en soms lijkt zelfs een publiek figuur ongewild hoofdrolspeler te worden in een nieuw internetfenomeen. Dat gebeurde met het gezicht van Charlie Kirk na de moord op hem in september. Kort na zijn dood gingen memes viraal met faceswaps van de conservatieve activist. Het riep vragen op of AI nu zo vaak het gezicht van Kirk ziet, dat AI nu standaard zijn gezicht gaat gebruiken. Het begon eind september met een GIF waarin
Charlie Kirk’s gezicht werd geplakt op een andere virale clip. Binnen enkele dagen explodeerde het gebruik van Kirkified memes op platforms zoals X, TikTok en Reddit. Mensen begonnen niet alleen standaard memeformats te kirkificeren, maar ook allerlei andere beelden en clips kregen Charlie’s gezicht erop geplakt met behulp van AI-powered face-swap tools.
Waarom vindt het internet Kirkified memes zo grappig?
Omdat het absoluut absurd is. De manier waarop Charlie’s gezicht op objecten, scènes en andere mensen terechtkomt is vaak totaal onverwacht en ook wel een beetje ongepast. Die humor die eigenlijk net over de grens gaat werkt vaak goed op het internet. Tools als
Kirkify en varianten daarvan maken het extreem eenvoudig om dit soort memes te genereren: upload een foto, laat de AI het gezicht herkennen, plak de Kirkified look erop en klaar is je meme, geschikt voor TikTok, Twitter, Instagram en nog meer virale platforms.
Maar wat betekent dit voor AI-training zelf?
Gaan deze memes de manier veranderen waarop AI-modellen leren kijken naar gezichten, cultuur of humor? Nee, niet echt. De meeste grote AI-modellen worden getraind op enorm diverse datasets, samengesteld uit zorgvuldig geselecteerde en gelabelde voorbeelden. Merendeel van die data komt niet rechtstreeks uit de recente meme-praat of social media-trends. AI blijft dus niet opeens overal Charlie’s gezicht voorschotelen omdat iedereen Kirkified memes maakt.
Toch zit er een kern van waarheid in iets wat sommige mensen op Reddit hebben opgeworpen, namelijk dat hoe vaker iets online verschijnt, hoe groter de kans dat het onbedoeld onderdeel wordt van openbare datasets wanneer deze geraapt worden voor trainingsdoeleinden. Een overload aan Kirkified content zou hypothetisch kunnen doorsijpelen in algemene crawls van openbare beelden en daardoor AI-modellen een beter “idee” geven van hoe die meme eruitziet. Maar zelfs dan blijft het een druppel op een hete plaat vergeleken met de gigantische hoeveelheden beelden waar AI-modellen op trainen.
Toegankelijkheid van AI
Interessanter nog is de cultuur rondom zulke memes. Ze laten zien hoe toegankelijk AI-tools zijn geworden: iedereen kan vrijwel zonder technische kennis een geavanceerde face-swap maken en miljoenen views scoren. Dit maakt memes maken makkelijker, maar roept ook vragen op rondom ethiek en auteurschap, zeker als het gaat om beelden van echte mensen, zelfs publieke figuren.
Toch blijft de meme-machine vooral een bron van humor, soms op het randje van satire, en soms gewoon pure internet-onzin. Memes als de Kirkification trends zijn veel meer cultureel fenomeen dan een technologisch risico. Ze laten zien hoe de samenleving speelt met AI, niet hoe AI de samenleving overneemt. Dat de meeste AI-trainingen niet direct beïnvloed worden door deze beelden, is misschien niet zo verrassend, maar wél geruststellend.