Een voorpublicatie uit een persoonlijke hommage aan tennislegende Roger Federer

Hij won 103 enkelspeltitels en heeft zijn dominantie op het veld bewezen met 20 Grand Slam-titels. Op de ranglijst van hoogste aantal ATP-titels in het enkelspel staat hij met zijn 103 ATP-titels op de tweede plaats, achter Jimmy Connors (109). Federer is dan ook een absolute legende in de sport. Hij was dan ook niet voor niets 310 weken de nummer 1 van de wereld. Een record totdat Djokovic het op 8 maart 2021 verbrak. Bovendien was hij een recordaantal van 237 opeenvolgende weken nummer 1, tussen 2 februari 2004 en 17 augustus 2008, waarna Nadal hem afloste.

Er is niemand die meer voor het tennis heeft betekend dan Roger Federer. Nu hij zijn tenniscarrière heeft beëindigd neemt sportjournalist Sander Collewijn die nog eens uitgebreid onder de loep. In Tijdperk Roger Federer probeert Collewijn de magie van Federer te ontsluiten en te verklaren. Zo analyseert hij niet alleen zijn briljante spel en techniek, maar belicht hij ook Federer als mens en icoon. Ook probeert hij te spelen, te bewegen en te denken als de Zwitser, wat onmogelijk blijkt. Tijdperk Roger Federer is een persoonlijke hommage aan de grootste tennisser ooit! Het boek Tijdperk Roger Federer verschijnt op 28 juni. Wij hebben hieronder een fragment uit het boek voor je.

Finale ATP Rome 2006 – Federer-Nadal 7-6, 6-7, 4-6, 6-2, 6-7

De witte elastische haarband met de swoosh van Nike, van driehoek tot haarband na twee keer vouwen, en de witte polsband is het enige wat de twee tennissers in het Foro Italico gemeen hebben. De haarband van Roger Federer zit om zijn hoofd alsof die is vastgelijmd. Hij komt rechtstreeks uit de verpakking, elke haarband wordt na een overwinning naar een dankbare fan gegooid.

Maar na deze wedstrijd zal Federer niet met zijn haarband gooien, ondanks twee matchpoints in de vijfde set. Deze keer zal zijn arm als van graniet voelen, nauwelijks op te tillen, met een pols die niet meer klapt maar aanvoelt alsof er een hele bus wd40-kruipolie doorheen moet. Tegen de hele wereld blijft zijn slagarm elastisch en ‘los’ op de belangrijke punten, behalve tegen Nadal, zijn tegenpool, maar vooral zijn angstgegner.

Dat zit zo: er was maar één ding ooit wat een briljant zeventienjarig Zwitsers tennistalent uit Bazel tot tranen kon dwingen: hoge ballen – boven de schouder – op zijn backhand. Op het eerste gezicht een kleinigheid.

Dit is het minpunt van de enkelhandige backhand. Met één hand – de rechterhand – extreem hoge en zware tennisballen verwerken is moeilijker dan met twee handen. Twee handen brengen meer gewicht in de strijd en kunnen het racketblad beter stabiel houden tegen zwaar geschut dan één hand. Zeker als die ballen worden geslagen met de grootste topspin ooit gemeten. De ballen van Nadal zijn ontworpen om zich in de bespanning van de ander te begraven, met zoveel omwentelingen dat je het racket liefst met drie handen zou vasthouden om er weerstand tegen te bieden.

Federer heeft zijn haarband uit de verpakking gehaald en hem daarna in de kleedkamer gevouwen. Eerst de ene hoek naar de andere punt, zodat de hoekjes goed zitten. Daarna komt het meest precaire onderdeel van het omdoen van de haarband, de laatste vouw die van de originele driehoek een haarband maakt. Doe je het te snel, dan komt de haarband er bobbelig uit, hoewel die nog wel zijn werk doet tijdens een tenniswedstrijd, namelijk zorgen dat de haren niet voor de ogen komen.

Dat laatste onderdeel doet de Zwitser belachelijk precies voor de wedstrijd, terwijl Nadal nog een paar sprintjes trekt door de kleedkamer. Federer drukt de hoekjes aan en strijkt met zijn hand langs de kantjes om er zeker van te zijn dat er geen overlap zit in de stof. Zijn sponsor Nike midden op het voorhoofd. Nooit is er een tennisser geweest die netter zijn haarband droeg. Geboetseerd in steen, zelfs niet verschoven na een rally van dertig slagen.

Bij Rafael Nadal is er wel een bobbel te zien in zijn haarband, het kenmerk van minder minutieus vouwen. Daar heeft hij allemaal geen tijd voor. De Spanjaard heeft ook meer haar dan Federer, waardoor de haarband meer op zijn hoofd zit dan eromheen. Het kreukje in zijn haarband past bij de rest van zijn kleren.

Allebei hebben ze een witte polsband om de slagarm. Federer om zijn rechterarm, Nadal om zijn linker-. Het zweet van de armen loopt zo niet naar beneden, naar de vingers, wat het moeilijker zou maken om stevig in de overgrip van het racket te knijpen. De polsband is voor de tennisser de stuwdam tegen overmatig zweet op de arm, met als aantekening dat ook het zweet van het voorhoofd er mee gedept kan worden. De polsband is altijd gemaakt van de stof die we in de volksmond badstof noemen. Dat zachte, dikke spul dat veel vocht opneemt en waarvan in de jaren tachtig badjassen werden gemaakt. Een polsband is iets persoonlijks. Sommige tennissers opteren voor beide armen en willen een polsband die bijna de hele onderarm bedekt. Dat zijn de zweters onder de tennissers. Anderen kiezen voor een kleinere versie omdat ze tijdens de wedstrijd niet het gevoel willen hebben dat hun hele arm ingezwachteld is met een badhanddoek. De polsband lijkt slechts een accessoire en een uithangbord voor de sponsor, maar het is een accessoire met waar- de. Heb je die band niet om dan kun je je naakt voelen, net zoals een kakker zich naakt voelt zonder kraagje. Het voelt niet goed. De hand en arm worden ook te nat tijdens een rally.

I’m blue da ba dee, da bee da. Da ba dee, da bee da. Nadal ziet er vandaag niet uit als een tennisser, maar als een tiener die naar een hip strandfeest gaat en indruk wil maken. Met een witte driekwart broek tot net over de knieën, dikke Nike Air Max en een fluorescerend mouwloos en geel shirt lijkt hij er klaar voor om uren los te gaan op de klanken van opzwepende Eurodance.

Federer ziet eruit alsof hij een tenniswedstrijd gaat spelen en wel de Wimbledon-finale, met een compleet witte outfit. Een nogal on- praktische keuze, die bij echte gravelbijters nergens op zou slaan. Federer is de enige tennisser die er op gravel na een paar uur tennissen nog smetteloos wit uit kan zien. Alsof hij geen last heeft van de rode stofwolken en steentjes.

Het is bijna een arrogante keuze van de Zwitser. Waar iedereen moet glijden en buffelen, te zien aan de steeds roder wordende sokken, kan Federer blijkbaar op een bizarre manier wel schoon blijven, zonder dat hij aan kwaliteit inboet. Alsof hij met al zijn splitstepjes boven de materie zweeft.

Dat Federer na Nadal de allerbeste gravelspeler is van zijn gene- ratie, is eigenlijk opzienbarend. Graveltennis is traag tennis en de speler met veel topspin en loopvermogen – bijvoorbeeld de Spaanse tennisser – is hier typisch in het voordeel, in vergelijking met hard- hitters. Maar Federer is de een op na beste graveltennisser van zijn generatie omdat het gemalen baksteen de meest technische ondergrond is. Elk effect dat de tennisser dirigeert met zijn racket, vindt op gravel respons. Waar de gemiddelde tennisser veel dezelfde patronen speelt om zo weinig mogelijk fouten te maken, zoals topspin cross, topspin cross rally’s met de forehand, daarna rechtdoor openen met de forehand, gebruikt Federer gewoon de hele gravelbaan. Met topspin natuurlijk, maar ook juist de slice-backhand en de dropshot zijn op gravel handig.

De witte polo die Federer draagt, oogt basic, maar is geraffineerd. Twee knoopjes dicht, eentje open. De kraag is een feest voor de liefhebber. Een goede, dikke duidelijke en witte kraag, met een ieniemienie geel randje van een paar millimeter, alleen van dichtbij te zien. Aan de zijkant een beschaafde zwarte streep. Een streep die keurig wordt doorgetrokken in de witte broek van Federer. Waar Nadal zijn Nike Air Max Courtballistec draagt, heeft Federer keurige witte elegante schoenen, de ultralichte Nike Zoom Vapors. Meer hardloopschoen dan tennisschoen. De Air Max zijn relatief zwaar en log vergeleken bij de Vapors van Federer. Maar Nadal heeft ook meer steun nodig met zijn arbeidsintensieve spel dan de lichtvoetige Zwitser.

Het is in Rome een strijd tussen tegenpolen. Rechtshandig tegen linkshandig, idealist tegen realist, arrogant tegen bescheiden, stilist tegen harde werker, technicus tegen rouwdouwer, eastern- greep tegen semiwestern-greep, traditie tegen modetrend, kosmopoliet tegen eilandbewoner, polo tegen mouwloos, allrounder tegen gravelspecialist, Zwitserland tegen Spanje, introvert tegen extravert.

Als Federer aanlegt voor het eerste punt kijkt hij grimmig. Zijn ogen diep verzonken in de kassen. Het is niet dat hij niet wil lachen, het is pure concentratie. Nadal uit de spanning door nog maar eens met zijn voet de hele baseline schoon te vegen, een rondje te lopen en daarna aan zijn broek te plukken.

De eerste service van Federer – geslagen in de richting van de T, waar de servicelijn en tussenlijn samenkomen – is net te lang. De tweede service is diep en gericht op het lichaam van Nadal, naar zijn forehand was ook zelfmoord geweest. Nadal loopt eromheen en weet nog een uitstekende diepe bal naar de backhand van Federer te slaan.

Federer reageert met een briljante crossbackhand waar Nadal op moet lopen. Die krijgt hem nog terug, maar de bal stuitert met veel topspin voor de servicelijn naar de backhand van Federer. Die neemt risico door zijn backhand op schouderhoogte snel te nemen en rechtdoor op tempo terug te slaan. De eerste backhand is de bal die de rally bepaalt, dit is de bal die de rally openbreekt. Nadal kan niet meer zijn favoriete hoge bal naar de backhand van Federer spelen en slaat een slice, omdat hij niet anders kan.

Nu is het de rally van Federer. De slice is traag in de richting van de backhand van Federer, maar de Zwitser heeft tijd om de bal met de forehand te nemen en voert zijn vooraf bepaalde tactiek uit. Hard op de backhand van Nadal. Het werkt. Nadal kan de harde bal moeilijk verwerken en slaat een zwakke bal terug op de servicelijn, meters te kort. Federer weet dat dit het moment is, loopt naar voren en valt weer aan op de backhand van Nadal. Nadal moet te veel lopen om nog een goede bal te slaan, capituleert en slaat een passing in het net. 15-0 voor Federer.

De twee tennissers spelen een punt dat je normaal gesproken pas na een tijdje in de wedstrijd meemaakt, als er een vast patroon ontstaat in de wedstrijd. Het duurt altijd even voordat de slagen van twee tennissers op elkaar zijn afgestemd en de rally’s vloeiend worden. Nu gaan ze meteen door, met waar ze al een paar jaar mee bezig zijn. Dit hoge niveau zullen ze vijf uur en zes minuten vasthouden.

Wij snappen dat je na het lezen van dit fragment helemaal zin hebt in het boek. Dan hebben we goed nieuws, want we mogen drie exemplaren van Tijdperk Roger Federer weggeven! Je doet mee aan de winactie door in de comments op Facebook te laten weten waarom jij dit boek in jouw boekenkast moet hebben staan. Waar wacht je nog op? Ga snel richting de comments en maak kans op dit mooie boek over een van de grootste sportmannen aller tijden.