Waarom de nijlkrokodil een meedogenloze moordmachine is

Dit immense reptiel maken deze aardbol al zo’n 200 miljoen jaar onveilig. Het feit dat de soort die nu door Afrika zwemt miljoenen jaren geleden ook al aan het chillen was met dinosauriërs is goed te zien. In dit enorme tijdsbestek hadden ze flink kunnen evolueren, maar dat was blijkbaar niet nodig. Omdat de kolossen bijna niets veranderd zijn in al die jaren, behoren nijlkrokodillen tot de meest dinosaurus-achtige beesten die vandaag de dag nog over onze aardbol kruipen.

En ook vandaag de dag snacken ze nog flink wat weg. Gnoetje hier, buffeltje daar. Want ja, dat soort enorme grazers staan op het menu van deze tandrijke monsters. Omdat de lompe reptielen op het land relatief sloom zijn, zullen ze vanuit het water moeten opereren om hun tanden te kunnen zetten in een verse buffel. Uiteindelijk komen ze namelijk toch wel naar de waterkant. Elk beest krijgt een keer dorst, zeker in Afrika.

Voor de nijlkrokodil is het dus simpel. Staat er ergens een kudde te drinken, dan bewegen ze geruisloos en sluw richting de waterkant. Hierbij pieken alleen de neusgaten en ogen van de krokodil boven het wateroppervlak uit. Vanaf dat moment is het wachten. Wachten tot een onfortuinlijke gnoe of buffel te dichtbij komt. Met een explosie van energie schiet de enorme waterbewoner uit het water in de hoop zijn kaken te kunnen klemmen in het opgeschrikte dier, voordat deze de benen neemt. Deze kaken behoren trouwens tot een van de sterkste uit het hele dierenrijk. In deze nogal veramerikaniseerde video van National Geographic zie je een aantal pogingen. Ook is hier goed te zien hoe immens groot deze reptielen zijn.

Als ‘ie dan eindelijk z’n tanden in een nietsvermoedend dier heeft gestoken, is het tijd om de prooi naar de dierenhemel te sturen. Er zijn verschillende manieren waarop een nijlkrokodil een gevangen maaltje uit z’n lijden kan verlossen. Helaas voor het prooidier is geen van deze echt plezant. De pijnlijkste manier is wanneer de nijlkrokodil zijn vriendenkring heeft uitgenodigd voor een dinnerparty. In dit geval wordt de gnoe, gazelle, buffel, zebra, springbok of wat de pot dan ook schaft, gewoon levend verscheurd. Ja, zo cru kan de natuur zijn

In dit geval gebruiken de reptielen hun gevreesde ‘death roll’. Met deze move happen ze zich vast in een poot, kop of goed stuk vlees van een dier, waarna ze zich meermaals compleet om hun eigen as draaien. Hiermee scheuren ze de prooi in hapklare stukken vlees. Dit is nodig omdat de kaken van een krokodil slechts op en neer kunnen bewegen. Het vermalen van grote stukken vlees in hun bek is dus niet mogelijk. Ook hebben ze geen tong. Slikken zit er dus ook niet in voor de gigantische reptielen. In plaats daarvan laten ze de zwaartekracht het werk doen. Door met hun snuit omhoog te richten, valt het inmiddels hapklare stuk gazelle zo door hun keel.

Toch is de ‘gebruikelijke’ manier gewoon een geforceerde verdrinkingsdood. Zelfs tijdens een worstelpartij met z’n prooi kan een nijlkrokodil gemakkelijk een halfuurtje z’n adem inhouden. Die tijd is voor het paniekerige prooidier natuurlijk niet eens nodig om tot zijn einde te komen. Overigens kunnen krokodillen als ze aan het chillen zijn gemakkelijk uren onderwater blijven.

Dit doet de nijlkrokodil door z’n hartslag extreem te verlagen. Waarbij het hart van een mens bij een lage hartslag nog steeds meer dan zestig keer tikt per minuut, kan een krokodil, in een moment van serene rust, zijn hartslag verlagen totdat het orgaan slechts twee keer per minuut klopt. Andere soorten krokodillen doen dit tijdens een soort winterslaap. Nijlkrokodillen hebben geen winterslaap nodig, zij hebben altijd genoeg zon om hun lichaam op te warmen en ermee te jagen. De krokodillen voor wie dat niet geldt leven in iets koudere gebieden en kunnen hun koudbloedige lichaam dan namelijk niet op temperatuur krijgen. De veeltand kan zich dan terugtrekken is een soort zelf gegraven bedstee in de oeverwand. Na een flinke maal kan ‘ie hier rusten en tot wel zes maanden niks eten.

Je vraagt je nu misschien af of er dan geen enkel beest is dat tegen de soms wel een halve ton wegende reptielen op kan boksen. Jawel, kolossen zoals olifanten hoeven geen angst te hebben voor nijlkrokodillen. Ook zwaargewichten zoals het immer agressieve nijlpaard laat zich niet kennen. Ondanks dat de nijlkrokodil ruim vier meter lang kan worden, gaan ze deze dikhuiden liever uit de weg. Voor alle andere dieren is het juist slim om de nijlkrokodil uit de weg te gaan.

Geïnteresseerd in meer intrigerende beesten? Check dan ons stuk over de oersterke gorilla , of de intimiderende beren en wat te doen als je er een tegenkomt. Ben je wel klaar met al deze gigantische beesten? Lees dan ons stuk over een venijnige, kleine viervoeter genaamd de honey badger .