Flippo-koning Hans Zandvliet ging van 30 miljoen euro naar een bijstandsuitkering

Ha Hans! Goed om je te spreken. Hoe is het?
"Goeiemiddag, ja het leven ziet er inmiddels anders uit dan ik gewend was. Dit is nou eenmaal zo. Maar hé: ik heb een hele lieve hond, ik heb het tennissen weer opgepakt en het zonnetje schijnt ook nog eens. Het gaat me allemaal erg goed af moet ik zeggen. Wat wil een mens nog meer?”

Jij bent het meesterbrein achter de Flippo. Kun je ons terugnemen naar het ontstaan van de Flippo?
“Het begon allemaal een beetje bij toeval. In de begin jaren '90 was ik in Californië en toen viel mij op dat heel veel kinderen op het schoolplein met kartonnetjes bezig waren. Ze maakten stapeltjes en daar gooiden ze dan weer wat op. Op elk schoolplein en ’s avonds zag je ze op straat voor hun huis met die dingen. Op gegeven moment wandelde ik uit nieuwsgierigheid een schoolplein op om dat van dichtbij te bekijken. In Nederland kun je dat gewoon doen haha, maar in Amerika heb je gelijk security in je nek om te vragen wat ik in vredesnaam van plan was. Maar ik wilde gewoon graag weten wat die kinderen aan het doen waren. Toen ontdooide de boel een beetje en dus mocht ik wel even mee. Met twee begeleiders achter mij ging ik in gesprek met een groepje kinderen.”

Hoe ging dat gesprek met die kinderen?
“Ik vraag aan die kinderen waar ze mee spelen. Dat bleken ‘pogs’ te zijn. Oké, wat is dat dan en waar kun je die kopen? 'Nou meneer, die kun je overal kopen'. Hier speelden ze dan een spelletje mee. Je hebt een stapel ‘pogs’ en dan heb je een ‘slammer’ die je er bovenop gooit. De stapel valt en het kind die de meeste plaatsjes omhoog had won dan de ‘pogs’ van de ander. Wat een raar spelletje en wat een raar mannetje dat ‘pog-ventje', dacht ik. Maar ik ben toen de winkel ingegaan en heb een aantal zakjes met van die ‘pogs’ gekocht voor $1,99.”

Wat heb je daar toen mee gedaan?
“Ik zat ’s avonds in mijn hotel te eten en raakte in gesprek met het echtpaar aan de tafel naast mij. Zij was de eerste donkere vrouw die verslag ging doen van de Superbowl en hij was de marketingdirecteur van de Pepsi foodgroup in Mexico. Een bijzonder stelletje zullen we maar zeggen. Hij bracht allemaal soorten chips en snacks op de markt. Ik kende Pepsi wel van de cola, maar niet van dit. Toen vroeg ik dus aan hem of hij had gezien waar al die kinderen mee bezig zijn. Hij had het ook gezien, maar wist niet wat het was. Ik ben toen naar mijn kamer gegaan en heb mijn ‘pogs’ opgehaald en legde het concept aan hem uit. Toen zij ik: Waarom gooi je niet zo’n schijfje in je zak chips? Volgens mij verkoop je dan veel meer.”

Dit simpele maar fantastische idee was de geboorte van een rage die de 90’s voor eeuwig zou tekenen. Hoe reageerde meneer Pepsi?
“Meneer Pepsi zei: Dat is misschien wel een idee, maar die dingen zijn van karton dus dat kan helemaal niet. Chips is vet en zout, dus binnen de kortste keren ziet die ‘pog’ er niet meer uit en ten tweede mag dit niet in levensmiddel-producten. Maar daar valt wel wat aan te doen, dacht ik. Wat nou als we ze van kunststof maken dat wel in aanraking mag komen met levensmiddelen? Ja, maar dan heb je wel officiële voedselgoedkeuring-documenten nodig en die regels zijn hier heel streng. Nou, ik wilde dat wel onderzoeken. Als jij een oplossing kan vinden, dan moet je mij bellen zei hij en dus gaf hij mij zijn nummer.”

Je nam zijn nummer in ontvangst, schudde hem de hand en dat was dat. Wat gebeurde er later?
“Het duurde twee jaar, maar toen had ik een samenwerking met een Amerikaanse producent die pinpassen, creditcards, vorken en nog veel meer maakte. Ze waren gespecialiseerd in kunststof, hadden alle tests doorstaan en ik had de goedkeuringsdocumenten in mijn hand. Toen was het tijd om een belletje te plegen.”

Hoe ging dat telefoontje?
“Ik belde met het goede nieuws en hij vertelde dat de ‘pogs’ inmiddels overal waren. Ze waren niet alleen meer in Californië, maar in meerdere staten razend populair. Ik ben zeer geïnteresseerd, maar wat moeten we gaan afbeelden, want dat pogmannetje is niks. Nou, er komt een nieuwe Warner Bros film aan met Michael Jordan die live-action combineer met animatie (Space Jam, red). Denk aan Bugs Bunny en nog veel meer. Die film wordt wereldwijd uitgezonden op Cartoon Network, dus ik zou voor de Looney Tunes kiezen.”

Maar toen was je er nog niet...
“Pepsi had met Warner Bros onderhandelt en daar is een overeenkomst uitgekomen. Ze vroegen eerst om 1 a10 miljoen schijfjes. Een week later belde die weer met het nieuws dat ze meerdere verpakkingen wilden gaan gebruiken. 10 miljoen werd 100 miljoen en 100 miljoen werd 500 miljoen en het ging maar door. Kun je niet deze kant opkomen, vroeg hij uiteindelijk. Toen ben ik naar Mexico gevlogen om te onderhandelen. Een gigantische ovale tafel vol met Mexicanen en Amerikanen zat klaar en toen kwam Hansie binnen. Ze wilden 1 miljard schijfjes. De eerste Flippo's die wij op de markt uitbrachten noemden wij ‘tazo’ en was afgeleid van het Looney Tunes-karakter The Tasmanian Devil. Dit deden wij in de zakken met chips en dit explodeerde. De Flippo was geboren.”

Vertel, hoe groot is de Flippo geworden?
“Het heeft zeker in 60 landen gelopen en er zijn er meer dan 300 miljard van gemaakt. Ongelooflijk! Het waren ongekende aantallen. Alleen al in een landje als Nederland waren er van de eredivisieflippo’s al 1 miljard gemaakt. Het was een hele leuke tijd, maar het was dan ook kei- en keihard werken.”

De Flippo was uitgegroeid tot een enorme rage. Er kwam veel op jouw pad, zoals geld en status. Wat voor impact had dit op jouw leven?
“Ik ben geboren in Amsterdam en toen ik trouwde had ik een heel leuk boerderijtje in Noord-Holland gekocht. We waren drie kinderen rijker en de vierde was onderweg. Het huis werd toen te klein en dus ging ik opzoek naar een groter huis dat ook als kantoor kon dienen. Voordat ik het wist had ik een landgoed in Wassenaar gekocht en was Willem-Alexander mijn buurman. Dat was toch een redelijke omslag. Dan was het etenstijd en was ik een half uur bezig om mijn kinderen te zoeken. Elke dag kwamen er heel veel kinderen over de vloer. Voordat de Flippo’s in de zakken chips gingen lagen ze bij mij op kantoor of beneden in de kluis. Alle basisscholen in Wassenaar liepen bij mij de deur plat. Het was een leuke omschakeling zullen we maar zeggen. Vooral voor de kinderen, die hadden hun eigen zwembad, tennisveld en zeeën van ruimte. Ze kwamen het terrein nauwelijks meer af, ze hadden alles hier en het hele dorp kwam langs. ”

Wat voor een vermogen had je overgehouden aan de Flippo?
“Ik heb een vermogen op de bank gehad van ongeveer 30 miljoen. Alleen het gerenoveerde landgoed was in totaal al zo’n 11 miljoen waard. Het was nooit mijn doel. Ik heb altijd mijn eigen wensen nagestreefd. Ik wil doen wat ik leuk vind en ik vond het erg leuk om producten voor kinderen te ontwikkelen. Dit heb ik dan ook gedaan.”

Toch kent dit verhaal niet alleen maar rozengeur en manneschijn. Het rijkdom waar Hans ooit zo hard aan heeft gewerkt bestaat vandaag de dag niet meer. Sterker nog! Er is helemaal niks meer van over. Geen enkele rode cent. Wat is er gebeurd?
“In de hoogtijdagen van de Flippo was ik al verbaasd dat het zo lang doorliep. Er kwamen steeds meer landen en het ging maar door. Toen bracht ik mijn zoontje naar school en kwam ik op een nieuw idee. Hij speelde met knikkers en daar zag ik mijn nieuwe product in. Alle bestaande knikkers hadden alleen printjes aan de buitenkant. Mijn zoontje was altijd zwaar teleurgesteld, want dan had hij een knikker met een printje van Ajax erop. Maar dat printje was na een maand al beschadigd. Toen dacht ik: Waarom maken we geen figuurtje binnen in de knikker? Net als bij de Flippo, maken wij gebruik van bijvoorbeeld Bugs Bunny of Pokémon figuurtjes en die plaatsen we binnen in de knikker. Dit was mijn nieuwe idee.”

Hoe ging je dit knikkeravontuur tegemoet?
"Mij werd meteen duidelijk gemaakt dat dit idee onmogelijk was. Gewone knikkers werden niet zo geproduceerd en 3D-figuutjes konden daar niet in worden gemaakt. Via wat omwegen kwam ik toen bij Philips terecht. Zij hebben toen een haalbaarheidsonderzoek gedaan. Dat weet ik nog heel goed, want dat had mij destijds 285 duizend gulden gekost. Maar dan wist ik tenminste of het kan: Ja of nee? En anders moet ik dit idee loslaten. Na zes maanden krijg ik te horen dat het onderzoek positief is als ze een gespecialiseerde machine bouwen. Binnen zes maanden denken ze een goedwerkende productielijn te ontwikkelen die 60 knikkers per minuut produceert. Nou, jeetje zei ik. Dat klinkt wel heel erg interessant.”

Hoe is dit verder afgelopen?
“Philips is een hele dure club kan ik je meegeven. Ik betaalde ongeveer een miljoen per maand aan al die technologen daar. Dit ging in 1998 van start en na zes maanden was er nog steeds geen goede knikker uit die machine gekomen. Inmiddels was het begin 2000 en nog steeds was er geen goede knikker, sterker nog er is nooit een goede knikker uitgekomen. Dit heeft een godsvermogen gekost en dit hele project bij Philips was dus mislukt. Naast Philips had ik ook contact met leveranciers in Vietnam. In Vietnam maakte ze namelijk de 3D-figuurtjes en dat moest nu worden stopgezet. Toen belde één van die mannetjes uit Vietnam op met het verhaal dat zijn oom die knikkers wel kon maken.”

Hoe reageerde je hierop?
“Tuurlijk kan jouw oom die knikkers maken, dacht ik. Op goede hoop stuurde ik de eisen en specificaties van de knikker op en verwachtte eigenlijk niks. Ik was die vent al helemaal vergeten, maar in 2002 werd ik door hem teruggebeld. Ze hadden tienduizend goede knikkers klaar. Nou stuur er maar vijf op via de post. Een maand later open ik de envelop en ik zie 5 perfecte knikkers. Hoe doen ze het, dacht ik. De figuurtjes perfect in het midden geen luchtbellen. Ik begreep er helemaal niks van. Ik bel hem op en zei: Ik ga nu een ticket boeken en ik wil zien hoe je oom die knikkers maakt.”

Wat vond je in Vietnam?
“Ik ging langs en liet alles onderzoeken. Alles was goed en ik ging een fabriek bouwen in een nieuwe industriële sector in Vietnam, waarin die oom dan de knikkers zou gaan produceren. De eerste knikker met een pandabeertje van het WNF was klaar en we waren van start. Alles leek toch nog helemaal goed te komen met de knikkers, maar toen gebeurde het. De fabriek is een kleine drie maanden in productie en dat hele industriële gebied loopt onder water. Binnen een kwartier stond er anderhalve meter water in de fabriek en explodeert de glasoven. De hele fabriek is toen verloren gegaan. Het ging om een natuurramp en dus was het niet verzekerd. Nu zijn we inmiddels in 2007 beland.”

Het leven was niet meer één groot sprookje
“Er was iets raars aan de hand in de financiële wereld. Van de ene op de andere dag werden al mijn zakelijk kredietlijnen opgezegd. Dit barste in alle heftigheid los in 2009 en toen ben ik eigenlijk in een soort overleveningsmodus gegaan. Alles en iedereen om mij heen legde zo’n beetje het loodje. De banken zaten op slot en ook de bodem van mijn schatkist was bereikt. Alles wat ik nog had heb ik geïnvesteerd om mijn hoofd boven water te houden. Ik werd ziek en de investeerders waar ik nog zaken mee deed bleken uiteindelijk niet betrouwbaar. De waarde van mijn vastgoed was gezakt van 11 miljoen naar 2.1 miljoen en ik had nog een hypotheekwaarde van 2,7 miljoen open staan. Ik moest in een keer ergens één miljoen vandaan toveren. Dit kreeg ik allemaal te horen net voordat ik onder het mes ging.”

Wat was er aan de hand met je gezondheid?
“Ik ben geboren met een lekkende hartklep en die aorta hartklep moest vervangen worden. Tijdens de operatie is de chirurg uitgeschoten en doodde daar een hele belangrijke zenuw mee. Nu heb ik een verlamd middenrif en kan ik de onderkant van mijn longen niet meer gebruiken. Dit heeft een behoorlijke impact gehad. Mijn peperdure arbeidsongeschiktheidsverzekering bleekt ook nog eens waardeloos te zijn. De tussenpersoon die dit voor mij regelde had namelijk ooit een offerte naar mij gestuurd min 1 pagina. Dit was precies de pagina met uitsluitingen. Ik dacht dus volledig verzekerd te zijn, maar dat bleek dus even totaal anders.

Het viel dus allemaal een beetje als een kaartenhuis in elkaar. Als je er nu op terugkijkt had je dan dingen anders gedaan?
“Nee, ik heb mij dat zelf weleens afgevraagd. In Nederland sta je er als zelfstandig ondernemer alleen voor. Je moet alles zelf regelen en verzekeringen afsluiten. Mijn advies aan andere ondernemers is: Zorg dat je goed verzekerd bent en garandeer je er echt van dat je goed verzekerd bent. Het enige waar ik een beetje met een domper op terugkijk is dat ik niet zelf een paar miljoen opzij heb gezet, waar ik met mijn tengels van af blijf. Ik zag daar nooit de noodzaak van en nu achter af had ik dat misschien wel anders gedaan. Maar voor de rest zijn het allemaal dingen die op mijn weg zijn gekomen die ik toch niet had kunnen voorkomen. Ik had beter voor mijzelf kunnen zorgen dat is het enige.”

Nu verschijnt er ook een boek. Kun je daar meer over vertellen?
"Twee jaar geleden ben ik benaderd door een hele aardige vent, genaamd Leendert Jan van Doorn. Hij wilde graag een afspraak maken en een boek schrijven. Jeetje, zei ik. Kom maar een keertje meewandelen met de hond. Dit klikte goed en na een tijdje had die mij zo ver. Jij vertelt gewoon en ik schrijf het leuk aan elkaar, zei hij. Dit duurde anderhalf jaar en inmiddels is het een goede vriend van mij geworden. Mensen die het boek al hebben gelezen zijn er lyrisch over en het is ook heel leuk geschreven. Verder hoop ik ook dat mensen er wat van kunnen leren. Dat is ook een van de redenen geweest dat ik eraan mee wilde werken.”

Als we dan zo terugkijken op dit bijzondere verhaal. Zien wij ondanks de tegenslagen een man die nog steeds positief door het leven gaat en met trots zijn eigen verhaal vertelt. Bewonderenswaardige instelling, Hans.
“Ja het leven gaat gewoon door. Ga niet bij de pakken neerzitten. Geniet van de dingen die wel kunnen en ga niet chagrijnig achterover hangen. Ik doe nu mijn boodschappen bij de Lidl en Aldi. So be it! Ik ben blij dat ik het tennissen weer heb opgepakt. Ik speel alleen nog maar dubbel partijen en heb hier de grootste lol in. Het leven gaat gewoon door en daar geniet ik van.”

Hartstikke bedankt voor dit eerlijke en bijzondere verhaal. Sla ze van de baan hé!
“Geen dank en dat gaat helemaal goed komen!”

Tekst: Stan op de Weegh Beeld: Hans Zandvliet / Story Adventures Publishers