De parralelle paden van Rico & Sticks zijn weer bij elkaar

Het album heet IZM. Waar staat IZM voor? Sticks: Je spreekt het op z’n Engels uit, dus Izem.

IZM is slang voor de shit. Dit is de dopeness, de goeie beat. De runners high na het sporten. Een goed gevoel. Niet moeilijk doen, gewoon IZM, dit is ‘m. Grappig detail is dat het vanuit hiphop ook een andere benaming is voor goeie wiet. The Chronic (van Dr. Dre) en Tical

(het eerste album van Method Man) zijn ook albums die naar wiet zijn vernoemd en die zijn ook tof. Dat terzijde, want we zijn niet meer zo van het smoken. Maar we hebben in ons leven allemaal genoeg gesmoked om voor eeuwig wietreferenties te mogen maken. We blijven fakkelbrigadiers.

Als je in de Urban Dictionary gaat zoeken dan staat IZM voor elke verslaving buiten drank en drugs waar je een thrill van krijgt. Als je heel erg gek bent op wildwaterkajakken kan je dat IZM noemen. Voor mij is het symbolisch: muziek is mijn IZM, mijn verslaving.

Wanneer kwamen jullie op het idee om een nieuw album op te nemen?
Sticks:

Vorig jaar hebben we het 15-jarig bestaan van Rico & Sticks in verschillende samenstellingen gevierd. Toen hebben we voor het eerst weer intensief samen opgetreden. Dat kwam nadat we allebei klaar waren met soloprojecten. Het viel mooi samen, maar het moet wel natuurlijk aanvoelen. Het moet nog wel klikken. We hebben leuke dingen gedaan in het verleden, maar die klik moet er wel nog steeds zijn. Op gegeven moment zijn we samen de studio ingedoken en hebben we een halfjaar lang tracks gemaakt. Als je genoeg te lullen hebt en je merkt dat het samen op de beats rappen nog steeds voldoening geeft, dan hoeft het niet zo moeilijk te zijn. Wij denken niet; we hebben nu HMH en Ziggodome

gedaan, we moeten nu snel een album maken. Zo werken wij niet. Het gaat heel erg op gevoel en is niet vanuit zakelijk oogpunt. Meer van: de vonk is er, dus we kunnen gaan.

Op gegeven moment waren we bij Kuupie in de studio bezig en die dag was zo gezellig. Het beviel ons alle drie heel erg goed. Toen hebben we besloten om de volgende week weer af te spreken. We hadden één studiodag per week. Omdat we nu alle drie vader zijn, deel je je tijd heel anders in. Elf jaar geleden kon je elke dag afspreken en was je de helft van de dag niks aan het doen, nu besteed je je tijd veel efficiënter. Binnen een halfjaar was de hele plaat klaar. Die goeie vibe tussen ons hoor je ook terug in de plaat. Het is heel los, ongedwongen en vermakelijk. Sommige lachjes hebben we er gewoon ingehouden omdat het goed weergeeft in wat voor vibe we de plaat hebben gemaakt.

Oude tijden herleven. Hoe was het om weer met z’n drieën in de studio aan een album te werken?
Sticks:

Heel lekker, heel erg ongedwongen. Het voelt als thuiskomen, maar ik vond het geen herleven van oude tijden. Toen stonden we in een heel andere fase, nu zitten we in een heel andere levensfase. We maken het nu veel bewuster mee. Het is veel minder op presteren gericht en veel meer op vibes. Vroeger waren we heel erg bezig met wat gaan we doen, wat is de volgende halte en nu zijn we al heel blij met deze halte. Vanaf 1997, het moment dat ik Rico leerde kennen, heb ik het altijd leuk gevonden om muziek met hem te maken. Dat an sich is in hiphop, en muziek sowieso, best wel uniek. Dat we na vijftien jaar nog steeds zo’n publiek trekken, het tof vinden en zin hebben in een nieuw album, dat is iets dat we niet zomaar voor lief nemen.

Het is grappig. Wij zijn er helemaal niet zo mee bezig geweest dat dit weer ons eerste album sinds elf jaar is. Toen we het openbaar maakte las ik overal dat Sticks & Rico na elf jaar weer in de studio zaten. Feitelijk gezien klopt dat wel, maar zo voelt het niet. In de tussentijd hebben we natuurlijk ook wel het een en ander gemaakt. De vibe tussen ons drieën is gewoon heel goed. Het grote verschil met toen is dat we alle drie vader zijn, dus we zijn volwassener geworden. Wat voor mij een belangrijk verschil met toen is dat we nu alles op koffie en een goede sfeer hebben gedaan. Elf jaar geleden trokken we in de middag de eerste biertjes open en kwam er een dikke joint bij. Ook niet verkeerd, maar deze keer is de plaat heel nuchter opgenomen. In twee opzichten: nuchter zonder drank en drugs en nuchter in de zin van nuchtere Harry’s, een nuchtere blik op het leven.

Jullie zijn hiphoplegendes. Beseffen jullie wel eens dat er hele generaties zijn opgegroeid met jullie muziek?
Sticks

: Vind ik heel moeilijk. Wij maken gewoon dingen die we tof vinden. Dat soort uitspraken is nogal wat. Jij zegt het zo, maar je hebt het over mij. Dat vind ik heel bizar. Voor mijn gevoel ben ik net bezig, ik wil niet legendary zijn. Dat is voor als je 60 of 70 bent.

Ik ging dat tijdens de tour vorig jaar pas een beetje beseffen. Toen lieten we zo’n beetje ons hele oeuvre langskomen. Ik zag en sprak regelmatig met vaders die hun zonen en dochters meenamen naar de show om hen te laten luisteren waar zij vroeger naar luisterden. Maar ik heb ook wel eens m’n eigen hoofd op iemands lichaam getatoeëerd gezien, hoe bizar is dat. Ach ja, je moet er ook niet te veel bij stilstaan. Als je zoiets zegt voelt het alsof ik op een voetstuk wordt geplaatst, maar dat hoeft van mij niet. Ik ben ook maar een persoon die gewoon teksten schrijft . Maar ik waardeer het natuurlijk wel enorm en vind het een eer om te horen.

Het is jullie eerste album sinds Eigen Wereld. Waarom heeft het zo lang geduurd?
Sticks:

Na het uiteengaan van Opgezwolle gingen we lekker experimenteren. We waren gewoon bezig met andere wegen. Ik denk dat je persoonlijke route het tofste is van muziek. Rico wilde z’n eigen dingen doen, ik wilde dat. Het zijn wel parallelle paden. Af en toe buig ik af, daarna hij, maar we komen altijd weer samen.

Ik denk dat we allemaal ons eigen pad bewandelen en bewandelden. We zien en zagen elkaar regelmatig omdat we in dezelfde studio komen in Zwolle, maar iedereen was bezig met z’n eigen dingen. Daardoor zagen we elkaar ook regelmatig niet. Ik denk dat het gezond is om jezelf te ontwikkelen. Op gegeven moment kruisen de paden weer en voor je het weet zit je elke week weer in de studio met elkaar.

Sticks: Nee, want dat is erkenning. Ik hoor gewoon wat ik echt tof vind en dat heb ik met IZM ook. Dat vind ik echt een toffe plaat. Meer kan je niet doen. Er zijn altijd mensen die zeggen: “tien jaar geleden was alles beter”. Je kan niet iedereen tevreden houden. We zijn nu elf jaar verder dus het is heel anders, andere producer. Zoveel als je het kan vergelijken, zoveel kan je het ook niet vergelijken. Druk voel ik niet, want deze shit is tof. En als jij niet weet wat tof is, dan weet je niet wat de IZM is.

Rico: Ik voel geen druk. Ook omdat ik weet dat deze plaat heel anders is. Ik weet niet wat mensen verwachten. Het is zeker geen Eigen Wereld. Maar de tijd die wij het laatste halfjaar hebben meegemaakt in de studio, kan niemand van mij afnemen. Elke keer als ik de plaat opzet voel ik die positieve en ongedwongen vibe. Ik moet lachen als ik de plaat opzet. We hoefden geen moeite te doen. Kubus heeft een shitload aan modulair, dus als wij de studio ingingen kwamen er altijd wel twee of drie vette tracks uit.

Kennen jullie alles al uit je hoofd? Sticks:

Nee, meestal gaan we een paar oefensessies doen. Dan doe je die nummers een aantal keer. Ik heb ze natuurlijk gemaakt dus ze zitten wel ergens. Je moet er gewoon doorheen gaan. Live sessies spelen, een paar goeie fok ops maken en dan kom je er vanzelf wel in. Al doende leer je.

Nee, eerlijk gezegd niet. Als ik de plaat opzet kan ik bijna alles mee rappen. Ook van Sticks, en dat is voor mij ongebruikelijk. Dat zei hij vroeger nog wel eens: “hoe kan het dat je mijn lyrics niet kent?’’. En dat, terwijl sommige fans alles mee konden rappen. Ik denk dat ik nu een weekje nodig heb en dan ken ik alles. Dan ga ik gewoon even zitten, instrumentals opzetten en het erin stampen. Dan gaat m’n vriendin me daarna overhoren, haha.

Voelen jullie dat je een betere rapper bent dan elf jaar geleden?
Sticks:

Weet je wat het is, toen was ik wel fanatieker met rappen bezig. Echt dat rapleven leiden, dat doe ik niet meer. Die honger van de eerste keer is weg. Daarvoor in de plaats is een natuurlijkere rapper gekomen. Nu schrijf ik alleen als ik zin heb. Dus het is natuurlijker, minder geforceerd. Maar de honger van toen, dat kan je maar een keer hebben. Wat ik wel ervaar met dit album is dat het plezier er is alsof we net zijn begonnen met rappen. We hebben veel gelachen, er zit heel veel fun in die plaat. Dat gemengd met de ervaring maakt dat ik wel een completere rapper ben denk ik. Ik vind Biggie ook veel toffer op z’n tweede dan op z’n eerste album. Maar dat is weer wat anders, Biggie is geen Stickie.

Ik zeg niet dat ik een betere rapper ben geworden. Wel completer, vooral door mijn persoonlijke ontwikkeling. Bij Eigen Wereld was ik heel technisch bezig. Alles moest kloppen, de flow, geen woord in de zin mocht fout zijn. Nu is het minder technisch en schrijf ik gewoon op wat ik op dat moment voel. Beter is niet het goede woord, maar wel meer ervaren en ontwikkeld.

Sticks: Uggelie vind ik tof. Dat gaat over the good, the bad and the ugly en mijn leven op dit moment. Actueel, persoonlijk en lekker eerlijk. Je moet gewoon luisteren, het is allemaal top.

Rico: Freez komt ook knetterhard op Uggelie, heel tof. Hij is ook echt een toevoeging die deze plaat naar een hoger level tilt. Ik vind eerlijk gezegd elke track knetterhard. Ik kan ze allemaal los van elkaar luisteren en genieten van elke track. Als ik er een moet noemen dan is IZM mijn favoriet. Niet eens om de inhoud, maar om de totale gevoel van het nummer. Het heeft een heel lange outro. Had Kubus voor de grap gedaan, toen zei ik: Zo moeten we ‘m echt op de plaat laten. Jaren terug draaide alles om raps, de beats krijgen weinig ademruimte. In dit geval heeft de luisteraar nog ruim 2 minuten extra om lekker weg te spacen, op een gezonde manier.

Welke rijm / line van het album vind je tof?
Sticks: “De devil is a liar, of een lijer. Wesley is een sniper, of een Sneijder. Mensen praten veel over ons, ik versta je niet wat zei je. Ik heb de flexte crew waar ik m’n best voor doe, m’n chick, m’n kind, wat doet de rest er toe. Ik haal alles goud, als de zoon van Gers Pardoel. Bless you.” Komt uit IZM & Fakkels, track nummer 3.

Rico: Helemaal mee eens. Killer verse. Zoiets ga je de eerstkomende tien jaar niet horen in Nederland. Vooral die opening. Ik kan hier uren over doorpraten. Die beat erbij. We waren ’s avonds rond een uurtje of half 1 klaar. We hebben die track non-stop geluisterd. Nog een keer. En nog een keer. We konden niet stoppen. We waren uiteindelijk pas na half 3 thuis. Het is zo’n magische track geworden, echt heel dope. Dat vind ik het tofste stuk van de plaat. Ik knal er daarna ook wel weer heel vet in met: “Van babylon exodus naar Zion, vrienden dichtbij en ik kus de vijand.”

Met welke beat toont Kubus zijn klasse? Sticks:

Die beat van nummer 3. Zoals Rico al zei hebben we die die avond een stuk of dertig keer gepompt. We hadden de jassen al aan om weg te gaan, maar we wilden niet naar huis. In muziek gaat het erom dat je jezelf kan verrassen. Dat je luistert en denkt: dit is puur Rico en Sticks en toch zoals ik ons nog nooit heb gehoord. Jezelf verrassen is het hoogst haalbare in de muziek. Die combinatie, van het is onmiskenbaar Rico en Sticks maar toch iets wat ik nog nooit heb gehoord, dat is iets wat op deze plaat is gelukt.

Ik weet zeker dat die track straks het publiek in zalen en hopelijk ook festivals, laat springen en los laat gaan. Op een heel eigenzinnige manier. Je zou het in een hokje kunnen plaatsen, maar het blijft een Kubus beat. Dat vind ik het sterke eraan. Kuupie is van origine een rauwdouwer. Strik je Veter, Buitenweten zijn ‘lompe’ tracks. Nu si het hee geavanceerd. Op alle tracks zijn er veel dingetjes in de beat die je op het eerste oor niet eens doorhebt. Het rauwe heeft hij nog steeds, maar het is nu verfijnder. Het is echt Kubus 2.0.

Hoe zouden jullie je vriendschap met elkaar beschrijven?
Sticks: Het is zo dat Rico en ik totaal verschillend zijn en daardoor werkt het. We zijn zo verschillend dat we altijd wel een andere invalshoek hebben of elkaar aanvullen. Die vriendschap is heel hecht en dat is heel erg fijn. In zo’n muziekbusiness begin je allemaal op nul. Iedereen kiest zijn eigen routes en het is mooi als je weet dat je op iemand aankan.

Rico: Ik weet dat ik van hem op aan kan en hij weet dat van mij. Hij is eerlijk en recht door zee. Waar ik dat af en toe misschien wat minder heb, maar dat weet hij van mij. Humor, sowieso. Hij is een echte doorpakker. Hij is altijd de drijfveer van ons, maar ook van de hele click in Zwolle. Als er iets moet gebeuren is Sticks degene die het voortouw neemt en dan gebeurt het ook.

Als je een andere artiest had mogen uitkiezen die op het album te horen zou zijn. Wie zou het zijn? Sticks:

Dit is ons project. Heel veel mensen zouden tof zijn om erop te horen, maar uiteindelijk bleek dat we zelf veel te melden hadden. De enige die je erop hoort is Freez., maar die hoort er gewoon bij. Dat is onze eigen boy, onze gappie. Dat voelt ook niet als een collab.

Dat zou zo zijn en dat is ook gebeurd. Ik zou geen andere artiesten op dit album willen horen. Als ik dat had gewild dan had ik het wel doorgedrukt. We hebben wel nagedacht over featurings, maar het is zo’n eigenzinnig ding geworden dat er niemand bijpaste, behalve Freez want hij weet hoe eigenzinnig wij zijn.

Sticks: Goed toch. Nederlandse hiphop krijgt een dikke voldoende. Helemaal top.
Rico:

Supergoed, kijk maar naar de charts. Dit had ik tien à vijftien jaar geleden never kunnen verwachten. Dat de top 10 bijna allemaal Nederlandstalige rappers zijn. Ronnie Flex op 1, Lil’ Kleine op 2, SMBG op 3. Het is Nederlandse hiphop wat de klok slaat. Ik luister het niet of heel weinig. Het moet toevallig voorbij komen. Het mooiste is dat steeds meer Nederlandstalige rappers hun brood kunnen kopen en dan ook nog met heel veel kaas erop.

Sticks: Jazeker! De hele tour lijkt me leuk. Vorig jaar was zo dik, dat gaan we dit jaar dunnetjes over doen. We hebben genoeg ideeën opgedaan om een compleet nieuwe show in elkaar te zetten.

Rico: Ik verheug me er heel erg op. We gaan de show wel echt naar een next level tillen. Ook weer met Kubus. Hij gaat niet zomaar plaatjes aan en uit zetten, om het zo maar te zeggen. We gaan op een heel andere tourtje. Dat maakt het heel veelzijdig.

Wat is het volgende waar jullie je nu op gaan richten?
Sticks: Ik zit middenin een verhuizing en de verbouwing loopt heel erg uit. Ik moet badkamertegels uitzoeken. Badkamer, wc-knopje etcetera. Ik wilde het allemaal uit Zweden halen, maar het is een beetje lastig communiceren met die gasten. Haha, geen rock ’n roll, maar dat is mijn leven.

Rico: Ik heb een ontmoetingsruimte in Zwolle waar jongeren met rapmuziek aan de gang kunnen. Het heet de Fakkelteit. Ik coach en begeleid hen. Ik begon met vier of vijf jongens en inmiddels zijn het er een stuk of veertig. Naast muziek kan ik ook een luisterend oor bieden. Het is supertof. Inmiddels heb ik meer op m’n CV staan waardoor de jongens ook meer van me aannemen. Verder blijf ik natuurlijk vader. Dat is ook een life job. Hij is nu acht maanden, eergister heeft hij voor het eerst getijgerd. Binnenkort gaat hij kruipen en daarna lopen. Prachtig om mee te maken. Verder wil ik sowieso weer nieuwe muziek opnemen, ik ben weer helemaal warmgedraaid.

IZM is vanaf 21 juli verkrijgbaar via iTunes of te beluisteren op Spotify
De kaarten voor de najaarstour zijn hier verkrijgbaar, als ze nog niet uitverkocht zijn.

Tekst: Chris Riemens Beeld: Top Notch