Vezels zijn koolhydraten die je lichaam niet kan afbreken. Ze passeren vrijwel onveranderd ons maag-darmkanaal en hebben daardoor allerlei voordelen voor onze gezondheid. Maar wat zijn die voordelen?
Vezels staan bekend om hun positieve invloed op de stoelgang. Ze zorgen ervoor dat voedsel goed door ons spijsverteringsstelsel kan bewegen en dat we een regelmatige en soepele stoelgang hebben. Dit geldt niet alleen voor vezels die te vinden zijn in volkoren granen. Ook de vezels in peulvruchten hebben dit positieve effect op onze stoelgang. Hetzelfde is het geval bij de vezels in noten, zaden, pitten, groene bladgroenten en fruit met eetbare schillen, zoals appels en peren.
Beta-glucanen zijn een bepaald soort vezels in haver en gerst die werken als prebioticum. Dat betekent dat ze het voedsel zijn voor de gunstige micro-organismen in onze darmen. Deze micro-organismen hebben op hun beurt een positieve invloed op ons immuunsysteem en zelfs op ons humeur en denkvermogen. Zo zie je dat vezels meer doen voor je gezondheid dan je in eerste instantie zou vermoeden. Er zijn nog meer soorten vezels die als prebioticum kunnen werken. Je vindt deze vezels bijvoorbeeld in uien, cichorei, asperges, aardperen, onrijpe bananen, peulvruchten en aardappels.
Hoewel de meeste koolhydraten in ons lichaam worden afgebroken tot suikers, is dat bij vezels niet het geval. Deze veranderen nauwelijks als ze door ons lichaam reizen. Vezels hebben dan ook geen invloed op onze bloedsuikerspiegel. Sterker nog, vezels zijn in staat om onze bloedsuikerspiegel in balans te houden, wat een gunstige invloed heeft op onze gezondheid. Dit geldt overigens voor het soort vezels dat we onder andere vinden in noten, peulvruchten, havermout en fruit.
Als het om fruit gaat, kun je zowel kiezen voor verse fruitsoorten als voor gedroogde fruitsoorten en fruitextracten. Deze laatste vind je bijvoorbeeld in een sapje als green juice , dat maar liefst 3,8 gram vezels per glas bevat.
Dezelfde soort vezels die we in peulvruchten, noten en fruit vinden, hebben een gunstige invloed op ons cholesterol. Zo kunnen ze helpen om je cholesterol te verlagen. Een gezond cholesterolgehalte is belangrijk voor de gezondheid van ons hart en bloedvaten. Zet dus vooral vezelrijke producten op het menu als je hart en bloedvaten je lief zijn. Eet bijvoorbeeld iedere dag een handje noten of begin de dag met havermoutpap. Je kunt ook een salade maken met linzen of een lekkere linzensoep. Of wat dacht je van een fruitsalade als toetje? Maak deze van vers fruit en niet van fruit uit blik. De laatste bevat naast vezels namelijk ook toegevoegde suikers en dat is weer minder gezond.
Heb je wel eens het verschil gemerkt tussen een volkoren boterham of casino wit? Naast de smaak merk je als het goed is iets aan je eetlust. Volkorenbrood, dus mét vezels, vult beter en houdt je ook langer verzadigd. Hierdoor eet je minder en duurt het langer voordat je weer trek hebt. Een witte boterham zet je lichaam razendsnel om in suikers. Daardoor stijgt je bloedsuikerspiegel, waardoor het hormoon insuline actief moet worden. Dit brengt de suikers keurig naar de organen, waardoor je bloedsuikerspiegel weer daalt.
Insuline zorgt echter ook voor vetopslag. Voor je gewicht kun je er daarom beter voor zorgen dat dit hormoon minder vaak actief hoeft te worden. In plaats van witte producten kies je beter voor volkoren. Dat geldt niet alleen voor brood, maar ook voor pasta, rijst, noodles en andere graanproducten. Als je wil afvallen, is het trouwens beter om even helemáál geen brood, noodles en pasta te eten totdat je je streefgewicht hebt bereikt. Ook geen volkoren varianten. Deze graanproducten bevatten namelijk veel koolhydraten en deze kun je beter vermijden als je weer vrienden wil worden met de weegschaal.