Wat als op klaarlichte dag letterlijk alles uitvalt? In Spanje en Portugal werd dat gisteren werkelijkheid. Om precies 12.33 uur viel in beide landen de stroom massaal uit. Binnen enkele seconden zaten miljoenen huishoudens, bedrijven en reizigers zonder elektriciteit. Inmiddels is de situatie grotendeels hersteld, maar de nasleep van de grootste stroomstoring ooit in Spanje en Portugal is nog steeds merkbaar.
Volgens de Spaanse netbeheerder
Red Eléctrica draaide het netwerk dinsdagochtend weer op 99 procent van zijn vermogen. Ook Portugal meldde via netbeheerder REN dat de stroomvoorziening volledig stabiel is. Maar de chaos die de urenlange blackout veroorzaakte was niet niks.
Een land plat, liften vol en luchthavens stil
Bijna heel Spanje zat zonder elektriciteit, met uitzondering van de eilanden en enkele enclaves in Marokko. Ook in Portugal viel het licht op grote schaal uit. In Madrid moesten hulpdiensten bijvoorbeeld 286 keer uitrukken om mensen uit liften te bevrijden. De metro moest worden ontruimd, dit gebeurde gelukkig zonder incidenten. Verder kwamen treinen op hogesnelheidslijnen tot stilstand, en op het vliegveld van Lissabon werd drie uur lang helemaal niet geland.
Ook vandaag is de impact nog zichtbaar: toestellen staan op de verkeerde luchthavens en het Europese vliegverkeer ondervindt flinke vertragingen. En dat allemaal door één netwerkprobleem.
Een losgekoppelde lifeline met Frankrijk
Volgens Red Eléctrica lag de oorzaak bij een onderbreking in de verbinding tussen het Spaanse en Franse stroomnet. Die zogenaamde ‘ontkoppeling’ zorgde voor een disbalans in het systeem, met een kettingreactie tot gevolg. Hoe die cruciale verbinding precies wegviel, is nog onderwerp van onderzoek. Maar één ding is duidelijk: zonder die link naar het Europese net kan het Spaanse systeem zichzelf niet staande houden.
Geen cyberaanval
Hoewel de omvang van de storing cyberaanvalwaardige proporties had, en de geruchten daarover dus niet lang op zich lieten wachten, bracht EU-president António Costa al snel duidelijkheid. Alle seinen wijzen op een technisch falen, niet op digitale sabotage.
Een storing van formaat
Wie denkt dat dit zomaar weer overwaait, vergist zich. Dit was geen kortstondig incident zoals de vorige uitval in juli 2021, toen delen van Spanje een klein half uurtje zonder stroom zaten. De blackout van gisteren was groter, ingrijpender en raakt ook vragen over de kwetsbaarheid van moderne netwerken in Europa.
Het licht is weer aan, maar de échte oplossing moet nog komen. Tot die tijd blijft het voor Spanje en Portugal hopen dat de verbinding met Frankrijk stevig genoeg blijft en anders maar weer even ouderwets de kaarsen aan.