Op 18 mei 2007 kwam hij in het nieuws door te ontsnappen uit zijn kooi in dierentuin Blijdorp. We hebben het uiteraard over Nederlands bekendste aap, Bokito! Hij viel tijdens zijn ontsnapping een vrouw aan die hem vier dagen per week bezocht. Verder raakten er nog drie andere mensen gewond. Niet zo'n lieverdje dus, maar wel reden om even wat gorillafeiten op je te gooien.
Paren
Gorilla’s paren het hele jaar door met elkaar. In die zin lijken ze dus veel op mensen, die ook het hele jaar door met elkaar onder de lakens duiken. Behalve als er voetbal op tv is. Hoewel je als vrouw 9 maanden met een kleine in je buik rondloopt, duurt dit bij gorillavrouwtjes gemiddeld 257 dagen. In de meeste gevallen gaat het om één baby, tweelingen komen net zo vaak voor als bij mensen. Bokito heeft de afgelopen jaren ook niet stilgezeten. Hij is tussen 2010 en 2016 al zes keer vader geworden.
Bedreigde diersoort
Een minder leuk feitje, maar daarom des te belangrijker om te noemen. De gorilla is namelijk een bedreigde diersoort. In het wild leven er nog zo’n 360.000 gorilla’s wereldwijd. De diersoort wordt bedreigd door stroperij, ziektes en vernietiging van leefgebieden.
Vredig
Hoewel Bokito misschien een beetje het verkeerde beeld heeft geschetst, zijn gorilla’s van nature vredige
dieren. Door hun kracht en grote postuur wordt vaak anders gedacht, maar eigenlijk schieten ze pas in de vechtmodus als ze zich bedreigd voelen. De vrouw die door Bokito werd aangevallen kwam vier keer per week langs om contact met hem te zoeken, maar deed dit vooral door hem recht in de ogen aan te kijken. Ze was zelfs een paar dagen voor zijn ontsnapping gewaarschuwd door een dierentuinmedewerker dat ze meer afstand moest houden en niet zoveel oogcontact moest maken.
She learned it the hard way .
Dikzakken
Mannelijke gorilla’s eten zo’n 30 kg vegetatie per dag, vrouwtjes ongeveer 18 kg. Daarvoor moet je veel groente in je bek steken. Gorilla’s besteden dan ook zo’n 50% van hun tijd aan eten. Wat we al zeiden, het zijn net mensen.
Zilver haar
Mannetjes zijn groter en langer dan de vrouwen, maar das niet het enige wat ze onderscheid van elkaar. Mannetjes groeien tijdens de puberteit, wanneer ze een jaar of 15 zijn, zilver haar op hun rug. Bij puberende jongens groeit dat zilveren haar ergens anders op hun lichaam.
Tuinman van de jungle
Gorilla’s zijn bostuinders, wat inhoudt dat ze een cruciale rol spelen in het ontkiemen van planten in het bos. Daarnaast eten ze voornamelijk fruit en planten, die zaden met zich meebrengen die door de spijsvertering door hun systeem lopen. Wanneer de grote boodschap heeft plaatsgevonden kunnen de zaadjes in de grond weer ontkiemen. Sommige van deze planten kunnen niet ontkiemen zonder dat daar een gorillareet bij komt kijken.
Foto: Parc National des Volcans, Rwanda. 4 augustus, 2005. Credit: Philip Kromer
Kampeerders
Gorilla’s in het wild bouwen elke avond een nest van vegetatie, ze buigen takken en vormen meerdere lagen met bladeren om de ideale Netflix & Banaan avond te houden. Elk dier bouwt zijn eigen nest, behalve zuigelingen en Bokito. Die baas laat Blijdorpmedewerkers zijn slaapplaats inrichten. Luxepaard dat het is.
Twee soorten
Gorilla’s kun je onderscheiden in twee soorten: westelijke en oostelijke gorilla’s. De westelijke aap leeft in West-Afrika, de ander in het oosten van de Democratische Republiek Congo.
Harem
De sociale structuur van de gorilla is de harem. Een groep telt één mannetje die een groep vrouwen en hun nakomelingen om zich heen heeft. Of ze met deze leefwijze op mensen lijken is twijfelachtig: als je het aan mannen vraagt wel, als je het aan vrouwen vraagt waarschijnlijk niet. En zoals je weet hebben vrouwen altijd gelijk, dus blijft een harem vrouwen op ons bed een droom voor tijdens het slapen. Wanneer mannelijke gorilla’s hun seksuele volwassenheid bereiken, maken ze dat ze wegkomen. Hun tijd is gekomen om een eigen groep te starten, maar hier zit vaak wel een eenzame periode tussenin. Vrouwtjes sluiten zich gelijk bij een andere groep aan of vergezellen een eenzaam mannetje. Wat moeten we ook zonder de vrouwen.
Niet actief
In tegenstelling tot Bokito zijn de beesten normaal gesproken heel kalm. Als je tien raadsels geeft aan chimpansees, orang-oetans en gorilla’s zullen de chimpansees heel snel vijf raadsels oplossen en de rest laten liggen. De orang-oetans zullen na lang nadenken alle raadsels oplossen, terwijl gorilla’s niet eens de moeite doen om eraan te beginnen. Als jij een aap zou zijn, welke zou het dan zijn?
Hoewel Bokito jaren geleden uit zijn kooi ontsnapte, is het beest jarenlang in ons geheugen blijven hangen. De term ‘bokitoproof’ is zelfs opgenomen in de Van Dale, waardoor er tot op de dag vandaag dierentuin hokken worden gebouwd die bestand moeten zijn tegen de krachtige baas.
Foto: Gorillaverblijf van Bokito in Blijdorp. (niet bokitoproof dus)