Wat heeft jou ertoe gebracht je uit te spreken over het mannenprobleem?
Mehran: Ik zag dat eigenlijk alleen vrouwen zich uitspraken over dit thema, terwijl het probleem vooral ligt bij mannen die ervoor zorgen dat vrouwen zich onveilig voelen. Dat voelde scheef: als mannen hebben we juist de verantwoordelijkheid om ons hierover uit te spreken en verandering in gang te zetten.
Job: Ik zat op een terras en besprak met een paar vrouwen de onveiligheid die zij – zeer regelmatig – ervaren op straat. Dat was de eerste keer in 33 jaar dat ik me echt bewust werd van de ernst en de omvang van dit probleem. In eerdere gesprekken over dit onderwerp had ik eigenlijk nooit doorgevraagd over situaties. Nu ik dat wel deed schrok ik me dood. Ik schaamde me daarvoor, vooral omdat ik twee zussen en relatief veel vriendinnen heb. De verhalen die mij die middag ter ore zijn gekomen waren dermate schokkend en raakten mij zo, dat ik vond dat ik mij moest uitspreken.
Defano: Ik zag een item over de femicide cijfers en dat raakte me. Ik kan niet doen alsof dit me niets aangaat, iedereen heeft vrouwen om zich heen. Het is een mannenprobleem, dan vind ik ook dat mannen zich daarover moeten uitspreken
Welke reacties van mannen zijn je het meest bijgebleven?
Mehran: Ik krijg eerlijk gezegd weinig reacties van mannen, ook omdat mijn boodschap vrij algemeen was en niet direct op individuen gericht. In gesprekken merk ik dat sommigen zich vooral willen verdedigen en benadrukken dat zij zelf geen probleemgedrag vertonen. Anderen reageren juist positief en geven aan dat het onderwerp hen aan het denken zet over hun eigen houding
Job: Ik heb honderden bedankjes ontvangen van vrouwen, maar van mannen heb ik vooral heel veel negatieve reacties en haatberichten ontvangen. Veel mannen zien het als een aanval en schieten in de verdediging. Veelgehoorde reacties zijn: “Ja, maar ik ben geen verkrachter” of “Niet alle mannen zijn zo”. Dat geloof ik direct, maar dat is het punt niet. Ik zeg niet dat alle mannen verkrachters of klootzakken zijn. Het gaat erom dat er veel incidenten zijn waardoor vrouwen zich onveilig voelen, en daar moeten we mee aan de slag.
Defano: Eigenlijk vooral dat mannen het probleem erkende of een ander probleem aankaartte. “Maar mannen hebben het ook slecht!” Juist die weerstand maakt duidelijk waarom het zo belangrijk is dat we dit gesprek blijven voeren.
Wat zouden mannen volgens jou beter moeten begrijpen over hun rol in geweld tegen vrouwen en de patronen die daaraan voorafgaan?
Mehran: Mannen moeten zich meer realiseren hoe hun aanwezigheid en gedrag kan overkomen op vrouwen. Wat voor een man onschuldig lijkt, kan voor een vrouw heel dreigend voelen. Daar hoort verantwoordelijkheid bij: opletten, signalen serieus nemen en het ongemak zien dat je mogelijk veroorzaakt. En als je merkt dat een vriend grenzen overschrijdt, dan is het jouw taak om in te grijpen en daar iets van te zeggen.
Job: Dat vrouwen leven in een wereld met een (over het algemeen) fysiek sterker geslacht, waardoor ze zich vaak onveilig voelen. En dat er bijna geen vrouwen zijn die geen nare ervaringen hebben met dat fysiek sterkere geslacht. Als je je dat goed beseft, kan je volgens mij niet anders dan concluderen dat het tijd is voor verandering.
Defano: Dat het klein begint. Het begint al bij de zogenaamde ‘grappen’. Bij alles wat een vrouw doet, roepen dat ze beter in de keuken moet zijn, normaliseert minachting creëert een cultuur waarin geweld kan groeien. Daarnaast is zwijgen als je het om je heen ziet gebeuren ook een deel van het probleem.
Welke veranderingen in houding of gedrag zijn volgens jou het meest dringend, en wat kunnen mannen vandaag al concreet doen om verschil te maken?
Mehran: Begin met luisteren. Vraag vrouwen in je omgeving naar hun ervaringen en neem die serieus. Spreek vrienden aan als ze grenzen overschrijden en trek duidelijke lijnen als vrouwen zich onveilig voelen. Zie je op straat iets waar je over twijfelt, vraag dan gewoon of alles oké is. Juist die kleine acties maken verschil.
Job: Ik denk dat bewustwording de eerste stap is. Uit de reacties van afgelopen weken blijkt dat er nog veel onbegrip heerst. Mannen vragen er niet naar, en vrouwen praten er liever niet over. Dus het meest dringend lijkt me het gesprek aangaan, om bewustwording te creëren.
Defano: Stoppen met seksistische grappen weglachen/zelf maken en elkaar aanspreken als je vrouwonvriendelijk gedrag ziet gebeuren.Ook luisteren naar vrouwen zonder in verdediging te schieten!
Wat betekent ‘verantwoordelijkheid nemen’ concreet voor mannen in dit thema?
Mehran: Niet wegkijken, maar actief bijdragen aan een cultuur van respect. Dat betekent kritisch kijken naar je eigen gedrag en luisteren naar signalen van vrouwen. Het betekent ook: consequenties verbinden aan het gedrag van anderen. Als je merkt dat een vriend herhaaldelijk vrouwen onveilig laat voelen of zelfs verhalen zijn van misbruik, kun je die vriendschap niet blijven normaliseren.
Job: Ervoor openstaan om je eigen mening bij te stellen. Volgens mij betekent dat: het gesprek aangaan. Luisteren naar ervaringen van vrouwen om je heen. Proberen hen te begrijpen. En, heel belangrijk: mannen in je omgeving aanspreken op gedrag. Vrijwel elke vrouw heeft nare ervaringen, maar vrijwel geen enkele man lijkt mannen in zijn omgeving te hebben die zich eraan schuldig maken. Die rekensom klopt niet. Spreek elkaar aan op vrouwonvriendelijk gedrag.
Defano: Erkennen dat je onderdeel bent van het probleem en dus ook onderdeel van de oplossing. Niet gewoon denken: “Ik sla geen vrouwen, dit gaat niet over mij!” Actief bijdragen aan een nieuwe norm.
Heb je een tip die mannen zouden moeten lezen/kijken?
Mehran: De documentaire Blauwe ballen en andere verkrachtingsmythes van Sunny Bergman. Deze docu laat zien hoe hardnekkige mythes over seks, mannelijkheid en toestemming bijdragen aan grensoverschrijding. Wat mij raakte, is dat ik door de docu ook werd geconfronteerd met mijn eigen gedrag, met dingen waarvan ik dacht dat ze wel oké waren. Het liet me inzien dat verandering begint bij jezelf, door eerlijk naar je aannames en gewoontes te kijken.
Job: Het opiniestuk van Loe Hijstek in Het Parool van 6 september 2025: De angst van vrouwen is geen onderbuikgevoel: dit zijn de vele keren dat ik (24) in Amsterdam bang was voor mannen. Het geeft een schokkend inkijkje in wat een willekeurige jonge vrouw meemaakt in onze hoofdstad. Dit stuk was voor mij echt een eye opener.
Defano: Heb ik niet. Ik denk dat het belangrijkste is dat er bewustwording wordt gecreeërd en dat er ruimte wordt gemaakt voor dit soort gesprekken.
Als je één boodschap mocht meegeven aan mannen die dit lezen, wat zou dat zijn?
Mehran: Je hoeft niet perfect te zijn, maar je moet wel bereid zijn om te luisteren en in te grijpen. En als je moeite hebt met empathie, stel je dan voor hoe machteloos je je zou voelen als jouw dochter of zus dit soort gedrag meemaakt. Spreek vrienden aan, trek grenzen en durf verantwoordelijkheid te nemen. Daders van seksueel geweld gedijen bij wegkijkers.
Job: Als je niet wil dat iemand het bij je zus, vriendin, moeder, dochter of nichtje doet, doe het dan ook niet bij anderen.
Defano: Maak je drukker om de veiligheid van vrouwen dan de reputatie van de man.