Q&A met multimiljonair Won Yip over 90 uur per week werken, beroofd worden en zijn legacy
Won Yip is een van de meest flamboyante ondernemers van ons land. Als horecatycoon van onze hoofdstad vergaarde hij ettelijke miljoenen. Je kent hem wellicht ook als een van de ‘dragons’ in het programma Dragon’s Den . Nu is er een schitterende documentaire (die kans maakt op een Gouden Kalf) gemaakt over de spraakmakende zakenman: 2Doc: Koning op de Dam . FHM’s hoofdredacteur Chris Riemens ging op visite bij Won Yip om te praten over ondernemen, materialisme en de film. “Nu ligt er een document voor de volgende generatie, zodat ze zich kunnen realiseren hoe alles tot stand is gekomen. Het is toch je legacy.”
Gekleed in blauwe spijkerbroek, casual blauw overhemd en zonder horloge komt Won Yip bij ons aan tafel zitten: “Hallo, Won Yip. Aangenaam.” Met een lach neemt hij de FHM500 in ontvangst. “En dit mag allemaal nog wel?”, merkt hij al bladerend door het tijdschrift op. We zijn hier echter niet om over het mooiste magazine van Nederland te babbelen, maar om te praten over het leven van een van de meest markante ondernemers van ons land.
Legacy
Hij heeft zes horecazaken in eigen beheer, gaat door het leven onder de bijnaam ‘Koning van de Dam’ (“Ik heb er geen hekel aan”), hij kaapte een miljoenenpenthouse in de Amsterdamse Pontsteiger weg voor de neus van Brad Pitt en hij staat altijd garant voor een uitgesproken mening. Niet zo gek dat regisseurs Sarah Vos en Sander Snoep in Won Yip een interessant studieproject zag. “Ik heb de documentaire nu drie keer gezien. Ik had in principe wel inspraak om fragmenten aan te passen, maar ik geloof dat er maar een paar kleine wijzigingen zijn gedaan. Het was ook niet zo dat alles wat ik gewijzigd wilde hebben, ook doorgevoerd is. In totaal heeft ze bijna twee jaar achter mij aangelopen en zijn er geloof ik meer dan dertig draaidagen geweest. Ik heb de camera nooit geweerd. Alles mocht worden vastgelegd, ik heb geen geheimen. Waarom ik ja heb gezegd tegen een documentaire? Het is toch je legacy. Nu ligt er een document voor de volgende generatie, zodat ze zich kunnen realiseren hoe alles tot stand is gekomen. Niet alleen de zaken, ook het persoonlijke. Als je goed kijkt dan gaat de film vooral over onze roots en krijg je inzicht waar onze gedrevenheid vandaan komt.”
Dus gaat het logischerwijs ook over zijn opvoeding. Zijn Chinese ouders waren begin jaren zestig naar Nederland gevlucht en begonnen later een Chinees restaurant in Vlissingen. De kinderen hielpen met alle klusjes. In de docu wordt duidelijk dat Won een stevige opvoeding kreeg, waar een paar corrigerende tikken geen uitzondering waren. “Ik heb mijn opvoeding niet als streng ervaren, het was wel anders dan die van Nederlandse vriendjes. Wij moesten werken. Dat werd geeneens gevraagd, dat werd gewoon verwacht. Het was normaal, ik wist niet beter. Bij mij thuis wordt nu ook weleens gezegd dat ik streng ben. Dan zeg ik: ‘ik ben helemaal niet streng, ik ben consequent. Je gaat niet naar links, niet naar rechts, dit is de lijn die we gaan volgen.’ Dat is volgens mij alleen maar heel duidelijk.”
Hongersnood
China en Nederland zijn uiteraard twee uitersten van werelden, maar met het verstrijken van de jaren heeft de toenemende welvaart die kloof wel enigszins genivelleerd. In de tijd dat zijn ouders opgroeiden in de Volksrepubliek, was het leven in China niet te vergelijken met nu. “Tientallen jaren geleden werd er minachtend gekeken naar de geboorte van een meisje. Als er een meisje werd geboren dan had je daar niks aan, want die vertrok op haar 18euit huis. Dan was het alleen maar investeren, je kreeg er niks voor terug. Een jongen was je pensioen en het doorgeven van je familienaam.”, vertelt Won Yip in de documentaire. Een van de heftigste fragmenten in het fascinerende portret, is het moment dat Won bevestigd dat hij het vermoeden heeft dat zijn vader wel eens een pasgeboren meisje in het ravijn heeft moeten gooien. “Jij zegt wel dat dat extreem heftig is, maar wat nou als er geen vreten is? Dat je letterlijk een steen in je mond krijgt voor de honger. Er is niks. 10 of 100 miljoen, niemand weet hoeveel mensen er dood zijn gegaan van de honger. Het is gewoon een kwestie van overleven. Ik ben niet gevoelloos hoor, maar besef dat men in die tijd met het hele gezin op de rand van de afgrond stond. Het is alsof je op een vlotje in de oceaan drijft waar je met z’n vieren op kunt kruipen, terwijl je met z’n vijven bent. Je moet dan van iemand afscheid nemen. Als je heel zwart-wit en zonder emotie naar de situatie kijkt, dan neem je afscheid van degene waar je dan het minste aan hebt. Hoe pijnlijk, moeilijk en verdrietig dat ook voor de mensen moet zijn geweest. Het is een compleet andere belevingswereld. Niet te vergelijken met de westerse wereld. Mijn ouders hebben er in elk geval alles aan gedaan om hun kinderen een beter leven te geven dan zij hebben gehad. Is het dan raar dat ik af en toe een tik kreeg als ik wat doms had gedaan? Het uitleggen waar onze familie vandaan komt, is een van de kernpunten waar deze film over gaat.”
Boekhouding
Buiten de blik naar het verleden, wordt er natuurlijk gekeken naar het heden. Dus komen we erachter dat Won Yip nog altijd zelf zijn boekhouding doet. Is hij een controlfreak? “Nee, ik ben geen control freak. Als ik ergens rekenschap over moet afleggen, dan zie ik het nut er niet van in dat ik het een ander laat doen. Dat ik ergens voor moet tekenen, maar dat ik geen idee heb waar het over gaat. Snap je? Bovendien wil ik weten wat er in mijn bedrijf speelt. Ik wil weten wat een rol toiletpapier, doos handcrème of tosti’s kosten. Het zijn mijn centen en ik moet de rekenschap afleggen. Als de fiscus bij me aanklopt, dan moet ik alles wel kunnen verantwoorden. Zij nemen geen genoegen met een antwoord dat je het niet wist en maar hebt getekend hoor. Daarom doe ik de boekhouding zelf. Hoe veel tijd ik daaraan kwijt ben? Minimaal twee uurtjes per dag.”
Die boekhouding doet hij veelal vanuit de kelder in zijn pand onder de Dam. Gezeten onder het felle tl-licht, terwijl hij de ene sigaret na de andere opsteekt. Al 35 jaar is Won Yip woonachtig in Amsterdam. Eerst boven een van zijn zaken, maar tegenwoordig overziet hij als een ware koning de hele stad vanuit zijn riante miljoenenpenthouse. “Na zo’n lange tijd is het toch mijn thuis geworden. Het is hard op weg om een internationale stad te worden. Worden ja, het is het nog niet. Ik denk dat Amsterdam één van de laatste steden is waar de verstedelijking is ingezet. In een Londen, Parijs of Berlijn heeft dat allemaal al plaatsgevonden.”
Welke stap moet Amsterdam nog maken, wil het echt een internationale stad zijn?
Efficiënt handelen. Ik zie nog te vaak bijvoorbeeld vuilnis langs de kant van de weg staan. Als ik in Londen of Parijs ben dan zie ik dat niet. Dan kun je je afvragen: Goh, bel eens even met die mensen van die steden en vraag hoe doen jullie dat? Lijkt mij niet ingewikkeld. Of neem de bestrating. Hier gooien ze het overal open zonder rekenschap met de belangen van derden, terwijl ze ergens anders nog niet eens klaar zijn. Hoe dan?! Als je de charme van Amsterdam wil bewaren in een internationale stad, zijn er genoeg handvaten om het zo te regelen dat dit behouden blijft.
Vertel.
Kijk, ik ben anti-drugs. Ik heb nog nooit een pilletje geslikt, ik heb nog nooit een joint gerookt. Ik heb er helemaal niks mee. Tegelijkertijd ben ik wel realistisch: een coffeeshop hoort – helaas – bij Amsterdam. En als jij een beleid gaat doorvoeren dat alleen de Amsterdammer naar de coffeeshop mag, dan wordt het vervolgens op straat verhandeld. Volgens mij ook geen Einstein-verhaal.
Nog meer tips?
Als je een beter publiek wil bereiken, want men wil de betere toerist binnenhalen, dan zul je toch op een gegeven moment Airbnb moeten afschaffen. Als je die maatregel neemt, dan is ‘ie vanaf de eerste dag effectief. Als je een mindere beurs hebt, is Amsterdam heel aantrekkelijk, want je boekt met je vriendengroep een Airbnb. Dan ben je een stuk goedkoper uit dan met een hotelkamer á 200 euro per nacht. Het resultaat met een verbod is een minder goedkoop publiek. Het is bovendien niet bevorderlijk voor de Amsterdammer, want het zorgt voor overlast en het heeft een prijsopdrijvend effect op vastgoed. Het beleid kan en moet beter.
Waarom?
Neem al die toeristenwinkels. Laat ze maar komen. Op een gegeven moment wordt het vraag en aanbod en lost het marktmechanisme het vanzelf op. Maar nee, nu zetten wij er een stop op. Met als gevolg dat nieuwkomers met goede ideeën geen kans meer hebben. De mensen die je eigenlijk weg wilt hebben, heb je eigenlijk in het zadel geworpen, want die hebben geen concurrentie meer.
Ja, maar-cultuur
Won Yip is groot geworden als horecaondernemer. Op zijn 19ehad hij zijn eerste zaak in Goes. Twee jaar later kocht hij zijn eerste tent op de Dam in Amsterdam. Als er iemand de ontwikkeling van de hospitality in onze hoofdstad heeft kunnen meemaken, dan is het Won Yip wel. Kan Amsterdam zich qua niveau al meten met andere wereldsteden? “Nee, dat gaat ook nooit gebeuren. Om een simpele reden: de arbeidswet. Ten opzichte van het Europese vasteland hebben de mensen in de rest van de wereld nagenoeg geen arbeidsrechten. Dan is het logisch dat de mensen die geen arbeidsrechten hebben altijd op tijd zijn, vriendelijker zijn en doen wat ze wordt opgedragen. In Europa heerst er een ‘ja, maar-cultuur’. Dan krijg je het heel lastig. Ik kan niet tegen een werknemer zeggen: ‘Luister eens. Ik ben die chagrijnige porum van jou nu zo zat aan het worden. De eerstvolgende keer dat ik jou hier zie staan dan wil ik één grote stralende glimlach zien. En anders kun jij naar de lobby gaan, je spullen pakken en hoef ik je nooit meer te zien.’ Ik kan dat wel doen, maar dan sta ik bij de rechter. In de rest van de wereld gaat dat niet op. Daar kun je gewoon iemand twintig keer eruit gooien. Transitievergoeding? Hebben ze nog nooit van gehoord. Zwangerschapsverlof? Dat kennen zij niet eens. Daarnaast heb je nog service charge. Als jij in Londen 12,5% van de rekening krijgt als bedieningsgeld, ja, dan lach je wat breder, ren je wat harder en als die kerel vijf keer om een potje zout vraagt, dan is dat ook geen probleem. Als ik naar Disneyland Parijs ga, dan staat er een Francoise bij de deur die me nog net niet staat aan te kijken van ‘Goh, wat kom jij hier doen’. Terwijl als ik naar Disney World ga, dan staan er zes mensen juichend aan de voorkant ‘Welcome to Disney World!’ te roepen. Wij zullen dus nooit op dat niveau van hospitality komen ten opzichte van een New York, Londen of Vancouver."
We lazen dat acht je geluksgetal is. Ben je bijgelovig?
Ja, best wel.
Kun je daar een voorbeeld van geven?
Ik moest toevallig een paar weken geleden m’n ogen laseren. Ik stapte ’s ochtends mijn auto in, maar op dat moment zag ik een zwarte kat onder mijn auto vandaan springen. Toen heb ik gelijk alles afgebeld. Die vrouw moest wel lachen en zei: ‘Ach, heb je nou geen betere smoes voor me?’
Doe je veel op intuïtie?
Ja, het is gewoon gevoel. Als ik ergens een deur dichttrek en ik heb het handvat in m’n handen, dan gaat er bij mij een sensor aan. Dan hoeven er nog maar een paar dingen te gebeuren en ik zeg tegen mijn assistente dat ze voor de rest van de dag alle afspraken kan afzeggen. Dat gaan we gewoon niet doen. Als iets niet goed voelt, moet je het gewoon niet doen. Dat geldt voor alles in het leven.
Hoeveel uur werk je tegenwoordig nog per week?
Ik kan gerust zeggen dat ik nog wel aan minimaal 70 uur per week zit. Vorige week nog 90 uur.
Hoe veel uur slaap je dan in een nacht?
Ik probeer altijd wel zes à zeven uur te halen. Maar dat kan soms ook wel eens vijf zijn en dan nog twee in de auto. Ik ben nu boven de vijftig, dus ik merk nu wel meer dat ik mijn slaapuren moet pakken.
Was het vroeger anders?
Vroeger sloeg ik drie nachten over. Maandag, dinsdag en woensdag sliep ik niet.
Gewoon op koffie en water?
Ja. Vanaf m’n twintigste tot m’n dertigste heb ik tien jaar lang elke maandag, dinsdag en woensdag overgeslagen. Ik werkte non-stop.
Lijp. Hoe blijf je dan fit en gezond?
*Haalt z’n schouders op*
Geen sport?
Precies nul.
Ben je bezig met gezond eten?
Nee. Ik rook ook nog steeds. Volgens mijn cardioloog doe ik in ieder geval mijn stinkende best om heel ongezond te leven, maar alles is in orde. Natuurlijk is gezond leven belangrijk. Maar als deze levensstijl mij tien jaar van mijn leven kost, dan keur ik het goed. Een hoop mensen leven heel gezond om tien jaar langer te leven. Maar ik heb ook bij heel veel mensen gezien dat die laatste tien jaar geen pretje zijn.
Zo kun je ook denken.
Ik ben gewoon heel realistisch en ik sta er heel zwart/wit in. Als ze morgen tegen mij zeggen dat het voorbij is, dan het is klaar. Ik ben nu nog maar 53. Ik heb wel het gevoel dat ik alles eruit heb gewurmd en geperst heb, waar een ander misschien wel drie tot vijf levens over doet. Ook qua ervaringen die ik allemaal heb gehad.
Geef eens een tipje van de sluier.
Als je al 35 jaar overal komt, dan word je op gegeven moment ook overal voor uitgenodigd. Dus ik kom op plekken waar mensen nooit niet zullen komen. Ik moet wat noemen? Ik heb wel eens geluncht met Lewis Hamilton, maar ik wist niks van Formule 1 dus ik had geen idee wie hij was. Laatst werd ik gebeld door Sjaak Swart of ik meewilde naar Liverpool - Ajax. Dat een legendarische man als Sjaak Swart mij dan belt, vind ik toch wel bijzonder. Maar ik zal dat nooit in de omgang laten blijken. In Las Vegas heb ik alle Hollywood-celebrities wel gezien, maar ik zal nooit om een foto vragen. Dan verandert de gezagsverhouding opeens. Dan ben ik een fan. Dat wil ik niet. Ik herken mensen trouwens zelden. Alhoewel, vorige week zat ik aan tafel met iemand van Mocro Maffia. Dus ik zeg: “Verdomme, jij bent potlood.” Dat zijn wel grappige momenten.
Over criminaliteit gesproken. Maak jij je wel eens zorgen over je veiligheid dat je gezien je vermogen een doelwit bent van criminelen?
Ik heb mijn leven anders ingericht.
Kun je dat uitleggen?
In de documentaire zie je mij nog in een Ferrari rijden, die heb ik verkocht. Verder draag ik ook geen dure horloges meer. Allemaal weggedaan.
Vanuit veiligheidsoverwegingen?
Ja. Het heeft geen zin. Ik zou het accepteren als ik op straat spontaan zou worden beroofd van mijn horloge, zo groot is mijn ego. Maar ik accepteer het niet als ze bij mij thuis of op kantoor voor de deur staan om me op te wachten. Daarom heb ik gezegd: ik doe alles weg.
Was daar een directe aanleiding toe?
Ja, twee jaar geleden hebben ze mij op Ibiza geprobeerd te beroven van mijn Rolex. Diezelfde avond besloot ik: alles gaat eruit. De eerste maand is het even wennen. Ik heb 34 jaar een Rolex gedragen en nu niet meer. Ik hoef er ook niet meer over na te denken. Uiteindelijk is het toch maar een ego-dingetje. Als ik op vakantie ging dan nam ik er zes mee. Elke dag een ander. Eigenlijk van de zotte. Kijk, het staat natuurlijk los van de discussie dat je er hard voor gewerkt hebt. Ik heb het allemaal eerlijk verdiend, maar uiteindelijk zijn dat soort spullen allemaal voor je dikke, vette ego.
Heb je tegenwoordig minder last van een ego?
Ik zal niet zeggen dat mijn ego minder belangrijk is, maar de acties eromheen zijn minder belangrijk geworden. Het publiekelijke is er wel vanaf. Misschien heeft het ook te maken met leeftijd en ervaring. Ik heb het allemaal al een keer gedaan. Been there, done that .
Wat is jouw belangrijkste tip voor ondernemers?
Hard werken en focus. Mensen worden zoveel afgeleid. Ik zie startende ondernemers op recepties staan, dan denk ik ‘wat doe je hier in godsnaam? Ga naar je zaak.’
Alles wordt duurder voor iedereen. Hoe kunnen we dat opvangen?
Meer werken. Als je uitgaat van 38 uur in de week en alles 10% duurder wordt, dan moet je gewoon vier uurtjes meer gaan werken. Ben je er weer uit. Als je werkt, geef je ook geen geld uit, dus het is meer dan 10%. Dan komt onze regering nu met dat de salarissen omhoog moeten. Prima, dan verhogen wij de prijzen. Uiteindelijk bereik je daar niks mee. Je moet gewoon mensen bewegen om meer te gaan werken.
Waar ben je het meest trots op dat je hebt bereikt?
Dat we de familie overeind hebben gehouden en onze familie op de kaart hebben gezet binnen de Chinese gemeenschap.
Is eergevoel belangrijk voor je?
Dat is iets Aziatisch, hè. Je wordt geboren met eer en trots en je gaat er ook mee dood. En als je het bent verloren, dan kun je dat met al het geld van de wereld niet terugkopen.
Waar droom je nog van?
Ik heb geen dromen, want als ik iets wil dan doe ik het. We hebben nog twee grote projecten die op ons afkomen. Eentje op het Rokin en eentje op het Leidseplein. Die zullen in 2023 opengaan.
Denk je er wel eens over na om alles gewoon te verkopen?
Ik denk dat dat moment binnen nu en vijf jaar gaat komen. Voor mij zou de voornaamste reden zijn dat ik dan niet meer moet. Nu moet ik nog dingen, want er zijn een paar honderd mensen die van mij afhankelijk zijn. Zo simpel is het.
Wat ga je dan doen?
Hobby’s heb ik niet. Ik kijk er wel naar uit om mijn vrijheid onbegrensd terug te hebben. Ik zou het heerlijk vinden om met mijn vrouw ergens naartoe te gaan zonder einddatum. Dat we op Curaçao zitten, elkaar aankijken en besluiten om nog een week langer te blijven. En dan? Dan zien we wel weer verder.
De film ‘2Doc: Koning op de Dam’ van regisseurs Sarah Vos en Sander Snoep over Won Yip wordt donderdag 6 oktober om 22:15 uitgezonden bij BNNVARA op NPO2.
Favorieten van Won Yip
Restaurant internationaal
Yauatcha in Londen. Een Aziatisch restaurant en de dim sum is daar fantastisch.
Restaurant Nederland
Ik eet twee keer per week bij Simply Fish in Amsterdam.
Maaltijd
Spaghetti met witte truffel van restaurant Rinaldi in Rome.
Club
TAO Nightclub in Las Vegas. Ik kom er al twintig jaar en ben er kind aan huis.
Auto
Heb ik niet meer, maar in het verleden was dat een Ferrari.
Reis
Die moet nog plaatsvinden.
Trailer Koning op de Dam
