Voorpublicatie + winactie: 'Virgil', de nieuwe grootheid van het Nederlandse voetbal

Dat van Dijk zo groot zou worden, was niet altijd even vanzelfsprekend. Hij begon bij de jeugdopleiding van Willem II, stroomde door naar FC Groningen, Soupthampton en Celtic, om vervolgens in 2017 een contract te tekenen bij Liverpool. De club nam hem voor een recordbedrag over. Goeie keus, want ondertussen is Virgil van Dijk één van de belangrijkste spelers. In 2019 wist hij de Champions League te winnen en leidde het Nederlands elftal naar de finale van de Nations League. Niet gek dat hij wat later werd uitgeroepen tot Speler van het Jaar in de Permier League en als kers op de taart ook nog verkozen werd toto Europees voetballer van het jaar. In het boek Virgil lezen we over deze grote persoonlijkheid. Een echte leider op het veld én in de kleedkamers. “Het verhaal van een man die nooit opgeeft.”

De naam is iets voor het Guinness Book of Records: Nooit Opgeven Altijd Doorzetten Aangenaam Door Vermaak En Nuttig Door Ontspanning Combinatie. Het moet welhaast de langste naam ter wereld zijn wat voetbalclubs betreft. De verklaring is simpel: NAC is een samenvoeging van twee sportclubs die op 19 september 1912 fuseren om een nieuwe club te vormen. Aan de ene kant noad (Nooit Opgeven Altijd Doorzetten, opgericht 14

juli 1895) en aan de andere kant advendo (Aangenaam Door Vermaak En Nuttig Door Ontspanning opgericht november 1904). Samen vormen ze de N-A-Combinatie, ofwel NAC. Vanaf 30 januari 2003, toen de gemeente de club van de ondergang redde door het stadion voor vijftien miljoen euro aan te kopen, heet de club officieel NAC Breda. De club kent een veelbewogen geschiedenis van meer dan honderd jaar, bestaande uit enkele hoogtepunten maar toch vooral ook dieptepunten. Absoluut hoogtepunt is de (enige) landstitel die werd gewonnen in 1921, het zijn de Gouden Jaren wanneer de ploeg in negen seizoenen zes keer kampioen van het Zuiden wordt. In 1973 wordt de KNVB-beker veroverd. NAC mocht meer dan tien keer voor Europa uitkomen zonder succes. Voor de rest is het een heen en weer gaan tussen de eredivisie en de eerste divisie. De laatste keer dat de ploeg degradeerde, was in het seizoen 2018-2019.

Toen Virgil en zijn vader erover nadachten om de stap te wagen naar de jeugdopleiding van NAC, was de Bredase ploeg net gepromoveerd naar de eredivisie, als kampioen van de eerste divisie in 2000. Het jaar erop zouden de geel-zwarten een prima seizoen draaien en op een meer dan nette negende positie eindigen, op slechts twee punten van aartsrivaal Willem II. Virgil en zijn vader kiezen in eerste instantie voor de Parel van het Zuiden, de club uit zijn geboortestad, NAC. Rik Kleijn, zijn trainer bij wds’19, is een groot NAC-fan en zou het hem niet snel vergeven als hij voor een andere ploeg zou kiezen, laat staan de grote aartsrivaal Willem II uit buurstad Tilburg. De rivaliteit tussen de twee ploegen, waarbij Breda meer de historische Nassaustad is en Tilburg de eenvoudige arbeidersstad, dateert al uit de jaren twintig en leeft voort tot op de dag van vandaag. De wedstrijd tussen die twee ploegen staat dan ook bekend als de Brabantse derby. Ook praktisch is NAC Breda de meest logische keuze. Vader Ron regelt dan ook dat zijn zoon een keer kan meetrainen bij de geel-zwarten.

‘Ik kan me nog herinneren,’ zou Virgil jaren later laten optekenen, ‘dat ik daar binnenkwam en er een coach als een gek tegen die kinderen aan het schreeuwen was. Dat was zo’n afknapper. Ik kon het niet geloven.’ Deze eerste indruk heeft duidelijk niet in het voordeel van NAC gewerkt. Virgil zal nooit in het geel-zwart spelen, in het Rat Verlegh Stadion, dat zich op een steenworp afstand bevindt van de plek waar hij voor het eerst tegen een bal is gaan schoppen. Het is zeker nu, met terugwerkende kracht, een pijnlijk gegeven voor de vereniging die zich afficheert als de meest Engelse club van Nederland. Doodzonde voor de fans van het gele leger, ook al is het niet de eerste keer dat ze zoiets meemaken. De club heeft er een handje van om grote spelers voor de neus te laten wegkapen. Voorbeelden? Een jonge Ruud van Nistelrooij van FC Den Bosch stond op het lijstje, maar in 1997 werd de voorkeur gegeven aan Richard Roelofsen van Roda JC. Klaas-Jan Huntelaar kon voor een mooi prijsje gehaald worden, maar de directeur vond het niet nodig omdat de club Bart Van Den Eede al had. Moraal van het verhaal: Roelofsen en Van Den Eede flopten in Breda, terwijl Van Nistelrooij en Huntelaar sterspelers in Europa werden.

En dan te bedenken dat juist een type als Virgil van Dijk zo perfect gepast zou hebben bij het NAC-publiek, zegt ook Pierre van Hooijdonk: ‘Groot, sterk, strijdend, stoer op het veld, bescheiden erbuiten.’ Oud-international Van Hooijdonk heeft zelf nog wel een paar seizoenen voor zijn jeugdliefde Breda gespeeld, voordat hij naar Celtic (!) vertrok; daarna kwam hij nog uit voor Benfica, Feyenoord, Fenerbahçe en jawel, nog één jaar voor NAC Breda. Bij Van Dijk liep het anders en dat was deels de Bredase club zelf aan te rekenen. NAC verwaarloosde in die jaren zijn opleiding en was bezig met nogal wat wilde projecten die de club op de rand van het bankroet brachten. Wilber Hack, journalist van het Brabants Dagblad, bevestigt dat de opleiding van de club destijds amateuristisch was en dat de talenten uit de omgeving vaak uitkwamen bij de historische vijand Willem II. ‘Het busjevan de Tricolores reisde af en aan tussen Breda en Tilburg om de jeugd naar de trainingen en weer naar huis te brengen.’

Ook Virgil en zijn vader kozen voor die route. Een week na zijn eerste kennismaking met NAC bracht Ron zijn oudste zoon naar Tilburg. Bij het tippen van de jongen uit Breda aan de Voetbal Academie Tilburg zijn twee personen betrokken: Maurice Buurstede en Frank Brugel. Maurice Buurstede geeft les aan openbare basisschool Het Noorderlicht in Breda. Tweehonderdzestig kinderen van vier tot twaalf jaar uit alle landen van de wereld: Turkije, Marokko, Syrië, Somalië. Zijn klas is een bontgekleurde verzameling van tekeningen, posters, werkstukjes, landkaarten. Voor het grote raam hangen de door Wesley Sneijder, oud-aanvoerder van Oranje, gedragen shirtjes van Inter en Galatasaray. ‘Een goede vriend,’ zegt Buurstede, de onderwijzer met een goede neus voor voetbaltalent. In zijn carrière als scout heeft hij jongens binnengehaald als Frenkie de Jong. Die zag hij in Arkel spelen, bij asv, toen hij 8 jaar was. ‘Hij was klein, de kleinste van allemaal, maar je zag meteen dat hij zowel technisch als tactisch boven zijn teamgenootjes uitstak.’ Frenkie ging naar Tilburg, waar hij bleef tot hij naar Ajax ging. Buurstede heeft ook Moussa Dembélé, de Belgische middenvelder, naar Willem II gehaald voordat die naar AZ en Tottenham ging.

In de lerarenkamer vertelt Maurice bij een kop koffie hoe het destijds met Virgil ging. ‘Ik ben een vriend van Ron, de vader van Virgil, we kennen elkaar al dertig jaar. Dus dat maakte het een stuk gemakkelijker om hem naar Tilburg te halen. En dat niet alleen: Frank Brugel, oud-doelman van RBC Roosendaal en Willem II, is de vader van Jordy, destijds keeper in het jeugdteam waar ook Virgil in speelde. Frank zag hem elke zaterdag voor zijn zoon spelen en hij was zelf ook nog eens in dienst van de Tilburgse club als keeperstrainer en teammanager. Zo heeft hij Virgil een duwtje in de rug kunnen geven om naar de Willem II Voetbalacademie te gaan. Het was ook weer niet zo heel lastig omdat er toen nog geen andere kapers op de kust waren. Virgil was amper 10 jaar.’ Wat zag Buurstede in dat jongetje? ‘Als eerste probeer ik er altijd achter te komen met wat voor type speler ik te maken heb. In zijn geval kende ik de familie en ik had hem al zien spelen. Toch deed ik wat navraag bij trainers en spelers van wds’19. Ze vertelden me dat er in de verdediging niemand langs hem kwam, waardoor keeper Jordy letterlijk niets te doen had. Hij was een muur waar je niet doorheen kwam. Hij stond altijd goed achterin, maar was ook in staat om mee naar voren te gaan en een wedstrijd te beslissen. Hij was net iets sneller en sterker dan de andere kinderen. En zijn mentaliteit was goed, hij wilde ten koste van alles slagen. Eerlijk gezegd had ik zoiets in mijn scoutingjaren nog niet zo vaak gezien. Toch waren er later trainers van de Voetbalacademie bij Willem II die aan zijn kwaliteiten twijfelden... Die twijfels heb ik nooit gehad. Daar moet ik bij aantekenen dat we in Nederland weinig aandacht hebben voor verdedigers in vergelijking met middenvelder en aanvallers. Daarom werd een speler als Virgil vaak ondergewaardeerd. De grote clubs in Nederland hebben hem laten schieten en lieten hem naar Schotland vertrekken.’ Virgil mag in Tilburg meetrainen en daar voelt de jonge knul zich wel welkom. De sfeer is goed en veel gemoedelijker dan bij NAC. De keus is gemaakt en valt goed uit: Virgil zou tien jaar bij de Tricolores blijven. ‘Vader en zoon waren blij met de keuze voor Willem II,’ gaat Buurstede verder.

‘De jeugdopleiding heeft een internationale reputatie. Die heeft uitstekende spelers afgeleverd die hun carrière hebben voortgezet in het eerste elftal van Willem II, maar ook bij de grote clubs van de eredivisie.’ Vader en zoon hadden ook alle reden om trots te zijn, want de Tilburgse club eindigt in het seizoen 1998-1999 maar liefst op de tweede positie in de eredivisie, net achter landskampioen Feyenoord. Daarmee kwalificeert het zich voor de eerste keer in de geschiedenis voor de Champions League, een geweldig resultaat voor de in 1896 opgerichte middenmoter. Want de glorietijd heeft Willem II al lang achter zich liggen: in totaal werden drie landstitels

gepakt, maar de laatste dateert van het seizoen 1954-55 en de laatste van de twee KNVB-bekers is van 1962-63.

Van Breda naar Tilburg is het 29 kilometer. Als het verkeer op de A58 een beetje doorstroomt, is het een half uurtje rijden. Vader Ron rijdt zijn zoon naar de trainingen en de wedstrijden op zaterdag. Virgil is erg jong bij WDS’19 weggegaan, zodat de club ook geen vergoeding van Willem II hoeft te verwachten. De club uit Breda zal daardoor ook geen stuk van de taart krijgen bij de latere miljoenentransfers. De regels van de FIFA over de opleidingsvergoeding en solidariteitsbijdrage gelden voor spelers die minstens 12 jaar of ouder waren. Ook al zit Virgil nu bij de club uit Tilburg, hij blijft in Breda wonen en komt nog vaak op zondag mee op straat voetballen of op het Cruyff Court aan de Kesterenlaan. Er worden toernooitjes gehouden waar iedereen zijn eigen team samenstelt. De regel is simpel: het team dat wint mag blijven staan, het verliezende team moet achteraan sluiten en weer op zijn beurt wachten. En als er dan zes of zeven teams zijn, kan het even duren voordat je weer aan voetballen toekomt. ‘Daarom,’ zou Virgil later vertellen, ‘deed je er alles aan om op het veld te blijven staan.’ Wedstrijdjes van vijf tegen vijf die op het scherpst van de snede worden gespeeld, met aardig wat talent in de buurt, zorgen voor de juiste winnaarsmentaliteit die nodig zal zijn om de top bereiken. Om net zover te ko-

men als je helden. De jonge Virgil heeft ook een idool: Ronaldo de Assis Moreira, beter bekend als Ronaldinho. Met zijn eeuwige glimlach en zijn onnavolgbare trucjes was hij een verademing op het veld, de laatste romanticus van het voetbal. Hij is een voorbeeld, Ronaldinho, en niet alleen voor Van Dijk, maar ook voor ene Leo Messi. Op 21 juli 2003 werd Ronaldinho in Camp Nou gepresenteerd ten overstaan van dertigduizend juichende fans. Dat was nog niet eerder vertoond. Het was het begin van het meest glansrijke deel van zijn carrière. In het shirt van Barcelona zou Ronaldinho furore maken.

Op 8 juli, nog geen twee weken voor de presentatie van Ronaldinho in Camp Nou, viert Virgil van Dijk zijn twaalfde verjaardag. Terwijl voetballend alles op rolletjes loopt, gebeurt er iets wat zijn leven een dramatische wending zal geven. Zijn vader en moeder gaan uit elkaar. Op die leeftijd komt zoiets hard aan. Het is niet prettig om zo jong partij te moeten kiezen tussen je ouders. In eerste instantie gaat Virgil nog bij zijn vader wonen, maar al snel daarna besluit hij toch naar zijn moeder terug te gaan, waar ook zijn broertje en zusje wonen. Ron verbreekt daarop het contact. Het betekent dat Hellen er vanaf dat moment alleen voor staat met drie kleine kinderen. Ze werkt, doet de boodschappen en regelt het huishouden... Het zou ertoe leiden dat de nummer 4 van Liverpool alleen zijn voornaam op zijn shirt wil: Virgil.

Wil jij het boek over Virgil van Dijk lezen? Dat snappen we heel goed! Laat in de facebookcomments weten waarom jij Virgil wil lezen. We mogen drie exemplaren weggeven. Wie weet ligt er binnenkort een exemplaar op jouw deurmat.