De World Nomad Games in Kazachstan moet een van de leipste sportevenementen ter wereld zijn. Zie het als de Olympische Spelen voor nomadensporten, met onderdelen als worstelen op paarden en jagen met roofvogels. Podcastmaker en journalist Sam van Raalte pakte het vliegtuig naar Astana voor een bijzondere reportage. Hier willen we meer van weten, dus belden we de host van De Ondergrond op.
“Het bleef altijd in mijn hoofd hangen,” vertelt Sam. “Een fotograaf had in 2016 een serie gemaakt van de World Nomad Games in Kirgizië. Het zag er zo vet uit, en ik dacht altijd: dit wil ik zelf ook meemaken.” Jaren later, toen hij door het archief van VICE ging, herinnerde hij zich weer dat unieke evenement. “Ik checkte of de games weer gehouden zouden worden en zag dat het dit keer in Kazachstan was. Dus ik heb een persaccreditatie aangevraagd en werd toegelaten.”
De World Nomad Games is niet zomaar een sporttoernooi. Het is een evenement dat volledig draait om de traditionele nomadencultuur van Centraal-Azië, met sporten die ver teruggaan in de tijd. Denk aan pijl-en-boogschieten vanaf een galopperend paard, jagen met roofvogels, en vooral Kok Boru, een soort rugby te paard met – normaal gesproken – een onthoofd geitenkarkas.
“Het gaat om de tradities van de oude nomadensporten,” zegt Sam. “Maar dit keer speelden ze Kok Boru met een leren zak in plaats van een geitenkarkas. Dierenrechten krijgen ook hier steeds meer terrein.” Voor Sam was het vooral deze sport die hem trok. “Ik wilde echt dat worstelen op paarden met zo’n geitenkarkas zien. Maar zelfs met die zak was het nog steeds geweldig.”
Wat het evenement zo bijzonder maakt, is dat het niet alleen draait om nomaden. Teams van over de hele wereld kunnen meedoen. “Je hoeft niet per se een nomade te zijn,” legt Sam uit. “Bij bepaalde vecht- en worstelsporten kunnen ook andere landen meedoen. Zo deden er bijvoorbeeld ook Britten, Amerikanen en zelfs een Thaise ploeg mee.”
De sfeer tijdens de World Nomad Games was adembenemend, vooral tijdens de finale van Kok Boru, waar Kazachstan en Kirgizië tegenover elkaar stonden. “Het stadion zat stampvol, misschien wel meer dan 10.000 mensen. Het publiek ging compleet uit z’n dak toen Kazachstan in de verlenging de golden goal maakte. Het voelde als een Real Madrid tegen Barcelona in die regio,” vertelt Sam enthousiast. “Er waren mensen van het leger met vlaggen, scholieren met trommels, het was echt geweldig.”
Maar de ervaring in Kazachstan draaide niet alleen om sport. Voor Sam was het ook zijn eerste kennismaking met Centraal-Azië, een plek die hij omschrijft als het “centrum van de wereld.” “Kazachstan ligt ingeklemd tussen China en Rusland, met invloeden uit Europa, de Arabische wereld en nog veel meer. Het voelt alsof alles daar samenkomt.”
Astana, de hoofdstad van Kazachstan, maakte diepe indruk op Sam. “Het is een hele moderne stad, met enorme hoogbouw en futuristische gebouwen, maar je ziet ook de klassieke Sovjet-indeling terug. Het is echt een mix van invloeden. Twee jaar geleden hebben ze er de grootste moskee van Centraal-Azië geopend, waar meer dan 200.000 mensen in kunnen bidden.”
En hoewel Sam vooral als toeschouwer en journalist aanwezig was, kreeg hij ook een glimp van de band tussen de atleten en hun dieren. “Het is ongelooflijk hoe lief ze omgaan met hun paarden en roofvogels,” vertelt hij. “Ik mocht zelfs een valk aaien, maar die keek me zo indringend aan dat ik dacht: hij pikt zo m’n oog eruit. Gelukkig bleef het daar bij.”
In zijn podcast “De Ondergrond” vertelt Sam zijn hele avontuur in detail. Van zijn aankomst in Astana tot het spectaculaire slot van de Kok Boru-finale. “Ik wil verhalen vertellen die mensen verrassen en hun nieuwsgierigheid prikkelen,” zegt Sam. “Er zijn zoveel mooie verhalen in de wereld die interessant zijn. En ik hoop dat mensen na het luisteren met iets meer interesse naar de wereld kijken.”
De podcast is te beluisteren op alle bekende platforms, en Sam benadrukt dat hij onafhankelijk wil blijven, zonder advertenties. “Ik financier de podcast via mensen die me steunen op PetjeAf, of die merch kopen. Dat maakt het mogelijk om avonturen zoals deze naar Kazachstan te blijven doen.”
Zijn reis naar de World Nomad Games was er een die Sam nog lang zal bijblijven. Het was niet alleen een diepgaande duik in een unieke cultuur, maar ook een herinnering dat de wereld vol verrassingen zit, als je maar nieuwsgierig genoeg bent om ze te ontdekken.