De klok rond raven leer je op het legendarische EXIT Festival in Servië
We knipperden twee keer met onze ogen en ineens was EXIT festival 2024 alweer voorbij. Van donderdag tot en met zondag hebben de Serviërs hun verborgen parel Novi Sad in vuur en vlam gezet en plaats gemaakt voor in totaal 210.000 bezoekers uit alle uithoeken van de wereld. Ze worden ontvangen door oneindig veel podia met ieder verschillende muziekstijlen van reggae tot aan snoeiharde techno. De stages zijn groot, mooi aangekleed en ook niet geheel onbelangrijk; er staan flinke namen het publiek te dirigeren. Al meerdere keren won het festival prijzen zoals beste feestje van Europa, hoog tijd om eens de proef op de som te nemen. Geen straf toch?
Zoals overal ter wereld zijn studenten dingen in één ding een stuk beter dan in studeren: protesteren. In Servië gaat dat er blijkbaar iets heftiger aan toe dan bij ons op het Malieveld, want dit studentenprotest groeide uit tot een van de grootste festivals van Europa. De thuisbasis van dit partijtje is het prachtige fort van Petrovaradin te Novi Sad. Het fort kijkt statig uit over de hele stad met als directe buurman de Donau. Een heerlijke locatie om door te feesten tot de rest van Servië alweer met twee koppen koffie hun kantoor binnenwandelt. Tip: boek geen ontbijt bij je hotel, dat ga je niet redden.
Raven in Servië
Los van het feit dat het heerlijk is om in een eeuwenoud fort rond te dartelen, merk je puur door het feit dat je in een land aan de andere kant van ons continentje bent dat het er allemaal nét (lees: heel) anders aan toe gaat. We houden wel van Nederland, maar je merkt er meteen hoe het ook hier had kunnen zijn als we de regeltjes af en toe een beetje zouden laten vieren. Je zou voor het fort als locatie geen vergunning krijgen, om nog maar te zwijgen over de uurtjes waarop het feest plaatsvindt. Klagende buren, monumentale panden, je kent het wel. Met de bewakers kun je gewoon rustig een praatje maken, die stralen wat minder dat Hollandse autoriteitscomplex uit en de avocado-foodtrucks zijn hier ingeruild voor omaatjes die stapels worsten staan te grillen die bijna hoger zijn dan zij zelf. Smaakt top en kost de helft.
Ken je dat gevoel als je nét wat te vroeg een lege kroeg binnenloopt? Om een uur of elf ’s avonds is het festival nog een spookstad. Het idee is namelijk dat je de hele nacht doorvlamt tot een uur of acht á negen. Maceo Plex? Draait van 4.30 tot 8. Black Coffee? 6 tot 9. Nog geen genoeg gehad? Er is ook nog altijd een dikke afterparty. In Nederland gaat op de mainstage de muziek vaak ergens tussen 12 en 1 uit, dan hebben we in de zomer precies anderhalf uur van die lichtshow kunnen genieten. Is gewoon zonde.
Een ander land brengt natuurlijk ook heel andere mensen met zich mee. Mocht je op je eerste gevoel een beetje bang zijn voor die Serviërs, dan is dat nergens voor nodig. Onze taxichauffeur maakt op dag één al duidelijk dat hij er persoonlijk voor in staat dat niemand je aanraakt of even aan je broekzakken voelt. Dat gevoel werd direct bevestigt. Elke gozer is er breder dan dat we lang zijn, maar goede opvoeding blijkt echt te helpen. Anderzijds hebben de Servische vrouwen uiteraard weer de mooiste festivaloutfits uit de kast getrokken. Soms is dat klassiek, soms erg ehh…weinig als je begrijpt wat we bedoelen. Ook handig; ze spreken echt allemaal redelijk goed Engels, ook de omaatjes die de worsten staan te grillen.
EXIT Festival 2024
Eén van de vetste dingen aan het festival zijn de oneindige gangetjes en tunneltjes van het fort. Er is altijd wat te ontdekken; een stage die je nog niet gezien hebt of een hoekje waar wat leuke activiteiten voor je klaar staan. In Nederland zou dat ieder weer een muntje kosten, op EXIT is dat gewoon gratis. Na een paar contracten te tekenen waar we niks van begrepen (ons Servisch is niet zo sterk) kwamen we nog terecht in een auto die op zeer provisorische wijze was omgetoverd tot een soort mini kermisattractie. Gordeltje om en zo tollen we een keer of vier over de kop. Het is er overal goed geregeld maar voelt toch een stuk spontaner aan dan de West-Europese festivals die we hebben aangedaan.
Ook alle stages moeten zich aanpassen aan de vormen en paden van het fort. Zo is de MTS Dance Arena, één van de grootste podia op het festival, opgebouwd als een soort Colosseum. Als het veld voor de stage vol is, kun je terecht op alle verhoogde decks die rondom de stage zijn opgebouwd. Levert prachtige taferelen op, vooral als om een uur of vijf de zon besluit weer zijn gezichtje te laten zien. We durven een Carl Cox Sunrise Set in Servië met je maten nu toch wel voorzichtig op iedereens bucket list te plaatsen. Hieronder vind je de bewijsvoering.
Three Deck Wizard
Zoals op ieder festival zijn er acts die er met kop en schouders bovenuit steken, en een paar waar je meer van had verwacht. Positief als we ingesteld zijn lijkt het ons vooral leuk even de namen door te nemen die ons weekend onvergetelijk hebben gemaakt. We hadden het je weken voor het festival al op een blaadje kunnen geven, maar de Belle van het bal is voor ons Carl Cox. Je weet ongeveer wat je krijgt, maar je zult nooit twee vergelijkbare setjes van hem krijgen. Hij voelt het publiek zoals altijd perfect aan, en speelt daar in zijn Hybrid Live Set feilloos op in zoals alleen de ‘King of Ibiza’ dat kan. Als een echte ambachtsman zet ‘ie live de dikste platen in elkaar, en weet op de een of andere manier constant de gulden middenweg te vinden tussen dansbaar en hard. Niet anders dan lof voor deze man.
Black Eyed Peas
Klinkt het altijd even strak? Nee. Streelt het op ieder vlak je nostalgische voelsprieten? Ja, erg hard zelfs. Geen andere artiest wist dit weekend alle koppies zó dezelfde kant op te krijgen als de Black Eyed Peas. Het publiek leek één entiteit die ze wisten te bespelen met hun eindeloze lijst aan hitjes die echt iedereen uit volle borst mee kan zingen (en dat ook deden). Dat ze een hoop hits hebben wisten we natuurlijk al, maar ze bewijzen toch maar weer even dat ze nog steeds vol energie zitten en het zonder problemen over weten te brengen. Ook zit het hele optreden goed in elkaar en hebben ze slimme overgangen klaargezet die ze live erg soepel weten te begeleiden. Het lijkt misschien heel makkelijk om even een uurtje je hitjes voor te schotelen als iedereen elke plaat toch al kent, maar we zien zó vaak dat het juist dan lastig is om niet teleur te stellen. De aandacht en de energie stralen er nog steeds van af en daar kunnen we niets anders dan bewondering voor hebben!
Patrick ‘Dancing Queen’ Mason
Voor wie hem nog niet kent, Patrick Mason heeft meer energie dan de zon en schijnt tijdens zijn setjes op zijn aller felst. We zien wel vaker DJ’s springen en stralen vanuit de booth, maar Mason gaat in zijn eentje harder dan het hele publiek bij elkaar. De danspasjes zijn wat onorthodox maar eerlijk is eerlijk, zijn heupjes zijn zéér soepel. We waren er voordat we hem live zagen niet helemaal zeker van of het nou een uit de hand gelopen gimmick was of dat dit ‘echt’ is, maar het is zó aanstekelijk hoe erg dat enthousiasme van hem afspat dat we er vrij zeker van zijn dat dit gewoon de echte Patrick is. Je voelt dat hij helemaal in sync is met zijn eigen set, en zo zonder al te veel na te hoeven denken een sfeer neerzet waar hij iedereen in mee weet te trekken.
Hoogvliegers en sfeermakers
Naast onze top drie die we al besproken hebben, waren er nog genoeg andere namen waar we flink van hebben lopen smullen. Tijdens het ronddwalen kom je ook nog eens wat tegen; zo kwamen we terecht in een echte klassieke EDM set, zoiets hebben we sinds 2017 niet meer gehoord maar het was eigenlijk best leuk. We hoeven Tsunami niet meer te horen, maar Lady Lee draaide ook Progressive House klassiekers als Sebastian Ingrosso’s Reload op de mainstage. We zouden je niet aanraden meteen speciaal voor haar kaartjes te kopen, maar op zo’n festivalweekend kan het zeker wat extra kleur geven.
Een persoonlijke favoriet is al tijden Barry Can’t Swim en nu konden we dan eindelijk echt even dichtbij komen. Deze alinea wordt niet heel objectief aangezien we als een schoolmeisje van vijftien jaar oud met hem op de foto staan, maar geef hem desalniettemin even een kans. In Nederland had Barry op prime time gestaan als de set om twaalf uur ’s nachts zou beginnen, maar hier was dat nog wat aan de vroege kant. Het moest in eerste instantie nog een beetje vollopen, maar met zijn positieve deuntjes en fraaie lokken wist hij de Dance Arena alsnog vol en in beweging te krijgen. Mocht je dit jaar toevallig naar Lowlands gaan, ga dan zeker even langs bij Barry!
Als laatste willen we nog even Rudimental in het zonnetje zetten. Ze blijken eigenlijk de perfecte Drum ’n Bass mainstage act. Ze hebben de ‘meezing-factor’, maar zijn ondertussen niet bang om echt die mainstage echt helemaal in de fik te zetten met ontiegelijk harde breakbeats. We hebben ongeveer de hele set met de klassieke bass-face afgewisseld met de ‘ohhhhh, die is smerig’ gesprekjes. Dan weet je dat het goed is toch?
See you next year!
De festival ervaring is compleet anders dan hier in Nederland (en bovendien een stuk goedkoper). Daarnaast ligt de zon-garantie een flink stuk hoger dan hier. We hebben denk ik allemaal genoeg zwembad-camping video’s van Nederlandse festivals voorbij zien komen dit jaar. Van over de hele wereld reizen collega-ravers af naar Servië om dit unieke stukje zaligheid bij te wonen, en we denken zelf eerlijk gezegd ook nog wel eens terug te keren. We durven je met een gerust hart te adviseren volgend jaar naar Servië af te reizen van 10 tot en met 13 juli 2025. Volimo Srbiju!
