Q&A met Typhoon: ‘Het hele verhaal vertellen was voor mij echt belangrijk’

Zwolse rapper Glenn de Randamie aka Typhoon veroverde het land met zijn liefde via Lobi Da Basi in 2014. Lichthuis is de langverwachte opvolger. Het lichtpuntje aan de horizon in een jaar geteisterd door corona, protesten en toenemende instabiliteit in de samenleving. Wij spraken de 36-jarige muzikant over samenwerkingen, de afgelopen tijd en natuurlijk z’n hagelnieuwe plaat.

Je bent ongeveer net zo verbonden met Zwolle als Herman Brood, maar je hebt de stad ingeruild voor een boerderijtje er net buiten. Wat heeft dat voor jou veranderd?
Eigenlijk dat ik een iets betere balans heb tussen mijn werk en m’n privéleven. Als ik op de boerderij ben voel ik me gewoon zo rustig en zo gelukkig. Een relaxte basis is echt essentieel voor mij.

Mis je de stad?
Nee. Hahaha. Ik ben er bijna dagelijks. De functie van een stad verandert ook voor mij. Het is nu de plek waar ik werk en waar ik vrienden opzoek. Maar je bent iets minder stadsgebonden dan dat je 10 jaar geleden was.

Zien jouw buren je als een stadsmens?
Ik ben heel fijn ontvangen juist. Het gaat hier niet om wat je doet, maar om wie je bent. Wie goed doet, wie goed ontmoet. Dat zijn de regels van het platteland. Ik kom oorspronkelijk ook uit een klein dorpje, dus ik ben nooit echt een stadsmens geweest. Ik heb het altijd heerlijk gevonden om in de vrije natuur te leven. Dat woon ik nu, dus voor mij klopt ’t helemaal.

Je hebt qua werk en privé nu echt twee verschillende levens. Zie je Typhoon ook als een ander persoon dan Glenn?
Ik zie Typhoon wel echt als mijn werkidentiteit. Het is niet alsof ik me identificeer als rapper als ik thuis ben, haha. Het hoort erbij. Voorheen was het mijn hele identiteit en alles wat mijn leven besloeg. Nu woon ik samen en is het een andere dynamiek thuis. Dat vind ik heerlijk, joh!

Laten we het dan toch even over Lichthuis gaan hebben. Je noemde het eerder al een lichtpuntje in de huidige tijden, maar waar haal jij het meeste licht vandaan in je leven?
Liefde! Dat is echt alomvattende liefde, dat is ook mijn geloof zeg maar. Daar krijg ik heel veel mooie, frisse energie van. Voor mij is God ook echt liefde. Dat reflecteert zich in zoveel mooie goede dingen, van romantische liefde tot aan kunnen genieten van de natuur. Het is op dit moment de basis van wat ik voel. Dat is ook wel eens anders geweest, dus ik ben heel blij dat ik het nu op deze manier kan voelen. Soms heb ik even last van alle coronashit, maar de basis is alsnog: ‘Wow, man, wat een zegeningen hebben we eigenlijk.’ Er ontstaan weer nieuwe openingen door de beperkingen die we hebben. Genoeg lichtpuntjes, om het zo te zeggen!

Welk nummer van Lichthuis benadert dat het meeste?
Ik denk Alles is gezegend.

Alomvattende titel, inderdaad.
Ja, precies!

In het midden van het lichtpuntje komt er ineens een donker nummer voorbij: Niemand kan blijven. Kan je daar wat meer over vertellen?
Ik heb een lange tijd vanuit mijn burn-out ook in een depressie gezeten. Die depressie resulteerde in uitzichtloos en een hele grote leegte, waardoor ik er ook aan dacht om niet meer te leven. Dat kunnen gedachtes zijn achter gedachtes, en op een gegeven moment wordt het helemaal leeg. Ik ben daar zo van geschrokken dat ik dacht: ‘dit is niet wat ik moet willen, maar ik kom er ook niet meer uit.’ Toen heb ik hulp aan God gevraagd. Zo van: ‘God, S.O.S.’

Het hele album is een reis en Niemand kan blijven is een onderdeel daarvan eigenlijk. Het is misschien wel één van de mooiste nummers die we ooit hebben gemaakt, met echt een prachtige productie van Dries Bijlsma. Ook mijn eerlijkheid is hierin bijzonder. Zoveel mensen ervaren zoveel druk op hun leven. Veel jongeren die depressief zijn of in een burn-out zitten, terwijl hun werk en leven nog moet beginnen. Ik ben enorm dankbaar dat ik dit nummer heb kunnen maken. Het hele verhaal vertellen was voor mij echt belangrijk en ik wilde de taboes doorbreken, voor zover het in deze tijd nog taboe is.

“Als we maar blijven benadrukken hoe gepolariseerd deze samenwerking is, dan creëer je alleen maar polarisatie.”

Dat komt in zekere zin dan weer terecht bij een quote van Nina Simone die je als lijfspreuk herhaalt in interviews: ‘Het is aan de artiest om de tijd te reflecteren.’
Zeker! Ik ben ook een product van deze tijd en van onze generatie. Het zou gek zijn als dat er niet inzit. Ik heb mijn tentakels wijd open en raak geïnspireerd door alles wat gebeurt om me heen.

De afgelopen jaren is dat wel weer duidelijk geworden. Zo kreeg je onlangs zelfs een tweet van Geert Wilders op je dak dat je ‘het land maar uit moest’. Hoe kijk je daarop terug?
Er is veel urgentie in onze samenleving om nu dingen aan te pakken die zijn blijven liggen. De gemoederen lopen hoog op en ik snap dat ook. Mensen moeten wennen aan verandering. Dat gaat niet altijd super gemakkelijk. Het is aan ons allemaal om voorbij de boosheid en de frustratie te kijken en te erkennen waarin we overeenkomsten hebben. Als we maar blijven benadrukken hoe gepolariseerd deze samenwerking is, dan creëer je alleen maar polarisatie. Ik heb er dus juist alleen maar van geleerd. Er zijn altijd mensen die het precies zo willen houden zoals ze het kennen. Tegelijkertijd ben ik blij dat we nu de moed tonen om elkaar daarin te horen en te confronteren. Maar voor mij moet dat wel komen vanuit de opbouw van ons allen, en niet het afscheiden van elkaar.

Voel je dan ook een soort plicht?
De plicht is alleen als ik dat vanuit mezelf zo voel. Ik ben al vijftien jaar bezig met dit onderwerp, dus het is niet alsof het nieuw voor me is. Op het moment dat Black Lives Matter zo erg meespeelt, voel ik wel een bepaalde verantwoordelijkheid. Ik kan dan namelijk mijn kennis en ervaringen delen. Het gaat niet over de schuldvraag, maar de gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Gaat het voor jouw gevoel wel de goede kant op?
Het zijn golfbewegingen. Als je kijkt naar maatschappelijke veranderingen, dan gaat het heel erg om een tijdspanne. Tolerantie is één van de waarden van Nederland, maar we komen er nu achter dat die tolerantie eigenlijk helemaal niet zo vanzelfsprekend is. We worden er nu mee geconfronteerd dat we onszelf eigenlijk een beetje kwijt zijn geraakt. Mensen zijn de grip kwijt en er worden beslissingen gemaakt over onze levens terwijl we niet inzichtelijk hebben wat de effecten daarvan zijn. Al die dingen creëren een bepaalde onveiligheid en dan ga je ageren. Die frustratie uit zich vaak in boos worden op datgene dat je niet kan vatten. Dat gaat dan over vluchtelingen, gekleurde mensen en bijvoorbeeld de LHBT+ gemeenschap. Alles wat anders is kan dan als een verstoring voelen voor datgene wat je nodig hebt. En dat is een stukje begrip van de wereld waar je in leeft en een stukje controle. Al die dingen vat ik. En soms heb je daar niet altijd zin in: dan ben je moe en wil je gewoon op de bank hangen, Netflix kijken en de wereld aan je voorbij laten gaan. Toch denk ik dat we in een belangrijke periode zitten.

Op Lichthuis komen ook veel andere stemmen aan bod, zoals Paskal Jakobsen, Wende Snijders en Michelle David. Moest één van jullie zich aanpassen in de studio?
Ik had met iedereen al zo’n muzikale understanding dat het geen kwestie is van aanpassen, maar meer: ‘Hoe versterken we elkaar?’ Als ik Michelle David uitnodig, dan nodig ik haar uit omdat ik bepaalde muziek en spirit in haar herken. Dan vraag ik haar vanuit haar eigen kracht wat zij daarin kan betekenen. Het gaat niet over aanpassen. Als je moet aanpassen, dan ontbreekt er al iets in de muzikale flow.

Je maakt dus eigenlijk een kleurenpallet van samenwerkingen.
Ja! En ook vooral benieuwd zijn naar wat die kleur voor een andere kleur gaat creëren. Je voegt juist iets toe omdat je het idee hebt dat het iets kan toevoegen, maar je weet nooit wat het effect er van is.

Als je moet aanpassen, dan ontbreekt er al iets in de muzikale flow.

Heb je nog een droomsamenwerking?
Als ik met Steve Wonder ooit zou kunnen werken, dat lijkt me echt uniek.

We leggen even alvast een miljoentje klaar om je te sponsoren…
Haha. Stevie is voor mij echt de GOAT. Die nog leeft, dan. Een samenwerking met hem zou wel echt sick zijn.

Ok, we hebben toch nog een brandende vraag. Wie heeft die superstrakke hoes gemaakt?
Jaaaaa, dat is Jay Sunsmith! Deze man is echt een wonderdokter en visionair als het aankomt op design. Ik werk al vijftien jaar samen met ‘m. Elke keer als ik de hoes van Lichthuis zie raak ik ook in vervoering. Zo mooi! We hebben ons laten inspireren door het surrealisme. Lichthuis staat voor ons als mensen. Wij bewegen ons rondom de zon en wij dragen het licht in ons. We blijven vaak buiten ons zoeken vanuit de gedachte dat iets er nog niet is of dat we iets nodig hebben om volledig te zijn. Vanuit die gedachte van gebrek handel je ook en daar kan pijn achter zitten. Lichthuis is de oproep om het licht in onszelf allemaal te herkennen en te omarmen.

Tekst: Gilles Tijmes
Foto’s: Marie Broeckman